Po przybyciu do celu swej podróży Jakub został serdecznie powitany i ugoszczony przez Labana. Zanosiło się na to, że musi pozostać u niego przez dłuższy czas. Po miesiącu Jakub zaproponował wujowi, że będzie u niego pracował przez 7 lat w zamian za jego młodszą córkę, Rachelę. Laban na to przystał „I tak służył Jakub za Rachelę przez siedem lat, a wydały mu się one jak dni kilka, bo bardzo miłował Rachelę" [Rdz. 29; 20].

Można przypuszczać, że Laban był z niego zadowolony. Toteż perspektywa utraty dobrego i taniego sługi po upływie 7 lat nie bardzo mu odpowiadała. Kiedy więc czas służby dobiegał końca, a Jakub zażądał Racheli, aby ją poślubić, Laban wyprawił solidną, zakrojoną na tydzień ucztę i za żonę dał mu starszą córkę, Leę. Kiedy ten zaprotestował — usłyszał w odpowiedzi, że według panującego obyczaju najpierw musiała być wydana za mąż starsza córka, a dopiero potem młodsza. Dlatego na początku uczty weselnej daje mu najpierw starszą, Leę, a pod koniec — młodszą, Rachelę, pod warunkiem, że będzie pracował za nią następne 7 lat. Cóż było robić — Jakub na to przystał i pracował dalej.

W porównaniu ze swym ojcem Izaakiem i dziadkiem Abrahamem nie miał problemów z potomstwem. Jego pierwsza żona, Lea urodziła mu 4 synów. Rachela — nie mogąc doczekać się własnego potomstwa — podsunęła mu swoją niewolnicę, która dała Jakubowi dwóch synów. Z kolei Lea postąpiła podobnie i niewolnica Zelpa też urodziła dwóch synów. Potem sama Lea urodziła dwóch synów i wreszcie ukochana przez Jakuba Rachela urodziła mu dwóch ostatnich synów, Józefa i najmłodszego Beniamina — już po rozstaniu się Jakuba z Labanem. Zaraz po porodzie zmarła i została pochowana w Betlejem — Efrata. Sam Jahwe nadał Jakubowi imię Izrael w czasie objawienia w Betel, a jego synowie dali początek dwunastu pokoleniom Izraela.

Kiedy Jakub miał już jedenastu synów, oznajmił swojemu teściowi Labanowi, że pragnie się od niego oddzielić. Ma przecież liczną rodzinę i musi troszczyć się o jej interesy. Na pytanie: jakiej zapłaty żąda za swoją pracę — Jakub udzielił mu takiej odpowiedzi [Rdz. 30; 31-33]:

„Uczyń mi tylko to, co ci powiem, a będę nadal pasł twe stada i będę się nimi opiekował. A więc: obejdę dzisiaj wszystkie twe stada i wybiorę z nich dla siebie wszystkie jagnięta cętkowane, pstre i czarne spośród owiec oraz koźlęta pstre i cętkowane spośród kóz. Niech one będą moją zapłatą. Po pewnym czasie będziesz mógł przekonać się o mojej uczciwości. Gdy bowiem przyjdziesz, aby obejrzeć to, co będzie mi się należało jako zapłata, kozy, które nie będą cętkowane i pstre, oraz owce, które nie będą czarne, możesz uważać za skradzione przeze mnie".

Laban zgodził się, ale jeszcze tego samego dnia odłączył od swych stad wszystkie owce, kozy i kozły o cechach takich, jakie miały przypaść Jakubowi. Dał je swoim synom i nakazał paść je w odległości trzech dni drogi od stada, które pasł Jakub. Zamysł Labana był przejrzysty. Jagniąt i koźląt należnych Jakubowi nie mogło przybywać. Co w tej sytuacji miał zrobić Jakub?

„Ale Jakub nazbierał sobie świeżych gałązek topoli, drzewa migdałowego i platanu i pozdzierał z nich korę w taki sposób, że ukazały się na nich białe prążki. Tak ostrugane patyki umocował przy korytach z wodą, czyli przy poidłach, aby je widziały trzody, które przychodziły pić wodę. Gdy bowiem zwierzęta przychodziły pić wodę, parzyły się. I tak parzyły się zwierzęta z trzód przed tymi patykami i wskutek tego dawały przychówek o sierści prążkowanej, pstrej i cętkowanej. Jakub oddzielił więc owce białe i pędził je przodem przed pstrymi i czarnymi, jako stada Labana; dla siebie zaś trzymał stada osobno, nie łącząc ich ze stadami Labana. A przy tym Jakub umieszczał owe ponacinane patyki na widocznym miejscu przy poidłach tylko wtedy, gdy miały się parzyć sztuki mocne; gdy zaś owce były słabe, patyków nie kładł. W ten sposób sztuki słabe miały się dostać Labanowi, a mocne — Jakubowi" [Rdz. 30; 37-42].

Wkrótce Jakub stał się właścicielem bardzo licznych stad i Laban zapewne przemyśliwał, jak się uwolnić od tak kłopotliwej umowy. Zdumiewał się zapewne, jak to się mogło stać, że pomimo podjętych starań, rodziło się tyle koźląt i jagniąt „pstrych i cętkowanych". Co zrobił Jakub — Laban prawdopodobnie nie wiedział.

Jak z przytoczonego opisu wynika, postarał się, żeby białe owce i kozy rodziły potomstwo o ubarwieniu „cętkowanym i pstrym". Stało się to za sprawą patyków z częściowo poobdzieraną korą w ten sposób, żeby były na przemian pasy białe i czarne. Owca i baran, koza i kozioł w momencie kopulacji patrzyły na te patyki i dlatego musiały wydać potomstwo „cętkowane i pstre".


Metody hodowlane Jakuba

Traktując tę sytuację dosłownie, można się tylko uśmiechnąć. Przecież umaszczenie zwierząt jest uwarunkowane genetycznie. Nie ulega wątpliwości, że samo patrzenie na prążkowane patyki w czasie kopulacji nie wystarczy do wydania dwubarwnie umaszczonego potomstwa. W oparciu o dzisiejszy stan nauk przyrodniczych można jednoznacznie stwierdzić, że jest to niemożliwe. Gdyby jednak postawić pytanie: czy biała koza, względnie owca może urodzić czarno-białe potomstwo, nawet wtedy, gdy ich poprzednie generacje od wielu pokoleń były wyłącznie białe? Tym razem współczesna wiedza pozwala odpowiedzieć, że teoretycznie jest to możliwe dzięki tzw. manipulacjom genetycznym.

Nieodparcie nasuwa się tu wniosek, że w cytowanym fragmencie Księgi Rodzaju [Rdz. 30; 37-42] podany został fakt pozyskiwania na skalę hodowlaną czarno-białego potomstwa od białych rodziców. Wyjaśnienie natomiast jest bardzo symboliczne. Dlaczego?

Fakt ten zapewne miał miejsce znacznie wcześniej niż jego opis utrwalił się w tradycji ustnej, czy też na piśmie. Między momentem zaistnienia, a opisem, który w końcu trafił do Księgi Rodzaju, najprawdopodobniej wydarzyło się coś, co spowodowało, że takie wysublimowane metody hodowli poszły w zapomnienie. Więcej, uległa zapomnieniu cała obszerna wiedza, dzięki której było możliwe opanowanie takich metod hodowli. Dlatego też trzeba tu wziąć pod uwagę zarówno poziom wiedzy autora biblijnego, jak i osób, dla których był przeznaczony. Autor zapewne wiedział, w jaki sposób się to działo, ale zdawał sobie sprawę, że całe dziesiątki, a może nawet setki pokoleń tych wszystkich, dla których przekaz był przeznaczony, nie zrozumieją nic, jeśli powie im się, że Jakub przechytrzył Labana, bo zastosował metody hodowli oparte o inżynierię genetyczną.

W jakiś sposób jednak musiał dać do zrozumienia, że Jakub wpływał na przekazywanie potomstwu korzystnych dla niego cech umaszczenia owiec i kóz. Inaczej nikt by nie uwierzył, że to w ogóle jest możliwe. Przecież zarówno dawni pasterze, jak i późniejsi hodowcy doskonale wiedzieli, że czarno-białe potomstwo uzyskuje się od czarno-białych rodziców. Wiedział o tym Laban i dlatego swoje trzody o takim umaszczeniu kazał paść o trzy dni drogi od stada, którym opiekował się Jakub.

A może cały ten opis od początku do końca jest fikcyjny, a autorowi biblijnemu chodziło tu o symboliczne przedstawienie opieki, jaką sprawował Jahwe nad Jakubem, jako kolejnym ogniwem Narodu Wybranego. Jest to chyba mało prawdopodobne. Po pierwsze dlatego, że w tym opisie nie ma najmniejszej wzmianki o Jahwe. Są to działania prowadzone wyłącznie przez Jakuba. Po drugie zaś, bardzo wygodne dla autora byłoby podanie przyczyny sprawczej uzyskiwania biało-czarnego potomstwa od białych rodziców jako interwencji Jahwe. Nie musiałby wtedy wymyślać częściowo obdzieranych ze skóry patyków, umieszczania ich przy wodopoju w miejscu widocznym dla zwierząt, chowania ich przed sztukami słabszymi i ponownego wystawiania przed kopulującymi sztukami silniejszymi.

Można się jeszcze zastanawiać, czy owe patyki z częściowo odartą korą dla otrzymania białych prążków na ciemnym tle są tylko symbolem czarno-białego umaszczenia potomstwa owiec i kóz, czy też ich symbolika jest nieco głębsza. Przecież chromosomy są w czarno-białe prążki, a w ich kształcie można dopatrzyć się podobieństwa do owych patyków. W takim razie mogłyby być wskazaniem na chromosomy, czyli podkreśleniem, że Jakub wykorzystywał manipulacje genetyczne.

Podsumowując, należy podkreślić, że fragmenty Księgi Rodzaju, obejmujące rozdziały od 12 do 30 włącznie, zawierają dwa bardzo ważne przekazy. Po pierwsze, informację, w jaki sposób Naród Wybrany został wyodrębniony z ówczesnej populacji. Obecnie można to określić jako selekcję pozytywną. Oczywiście, prowadził ją Jahwe, a autor biblijny relacjonuje Jego działanie. Wyraźnie zaznaczone są momenty interwencji Jahwe. Karze on faraona za zabranie Sary, przywraca jej płodność w podeszłym wieku, by mogła urodzić Izaaka; pod groźbą śmierci nakazuje Abimelekowi, królowi Gerary, odesłanie jej do męża. Natomiast wyznaczenie Jakuba do roli ogniwa w procesie tworzenia Narodu Wybranego, a wyeliminowanie pierworodnego Ezawa, przedstawione jest jako wynik podstępu ich matki, Rebeki. Może autor chciał pokazać, że do swoich celów Jahwe wykorzystuje ludzkie namiętności. Pisze przecież, że Rebeka bardziej kochała Jakuba [Rdz. 25; 28]. Można także dopatrzyć się i tego, że Rebeka znała zasady selekcji pozytywnej i wiedziała, że Ezawa należy wykluczyć. Wobec obowiązującego wtedy prawa dokonać tego można było tylko podstępem.

Drugi przekaz wygląda na jeszcze większą rewelację. Nie ulega wątpliwości, że podano tu fakt, iż Jakub w hodowli owiec i kóz potrafił wpływać na umaszczenie i cechy fizyczne rodzącego się potomstwa. To zaś jest możliwe tylko poprzez inżynierię genetyczną i odpowiednią selekcję. Nie ma tu bowiem najmniejszej wzmianki, że pomagał mu w tym Jahwe.

Jak wysoki musiał być wtedy poziom nauk biologicznych, jeśli manipulacje genetyczne z powodzeniem mogły być stosowane na skalę hodowlaną? Do tego stopnia, że „.. .stał się Jakub człowiekiem bardzo zamożnym" [Rdz. 30; 43].

źródło