#9 2007-11-05 14:18:08

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia grecka


Bogowie

Ajolos, Boreasz, Euros, Notos, Zefir - Grecy dzielili bóstwa wiatrów, według kierunków, na cztery zasadnicze: Boreasz (Akwilon)- północny, gwałtowny, niebezpieczny dla żeglarzy. Notos (Auster)- silny południowy wiejący latem. Euros (Eurus)- wschodni, silny i suchy. Zefir (Favonius)- zachodni, łagodny, zwiastun wiosny. Królem wszystkich wiatrów (i burz) był Ajolos (Eol). Boreasz, Notos i Zefir byli synami Eos i Astrajosa. Euros był synem Uranosa i Gai. Ajolos- Hippotasa. Jego dziećmi byli Atamas, Syzyf i Salmoneus. Dał Odyseuszowi worek, w którym zamknięte były wszystkie wiatry nieprzychylne jego podróży. Zefir wraz z Boreaszem zamieszkiwali w pałacu w Tracji. Zefir był ojcem nieśmiertelnych koni bojowych Achillesa, Ksantosa i Baliosa, które galopowały z prędkością wiatru. W przeciwieństwie do Zefira, Boreasz był z natury gwałtowny i nieokiełznany, zdolny wyrządzać wielkie szkody. Kiedyś Boreasz porwał Orejtyję, księżniczkę ateńską, córkę króla Erechteusa. Napotkawszy ją, gdy tańczyła nad strumieniem Boreasz spowił ją w chmurę i uprowadził do swojej siedziby. Urodziła mu dwóch bliĽniaczych synów- Kalaisa i Zetesa. W momencie narodzin chłopcy mieli całkowicie ludzki wygląd, póĽniej jednak wyrosły im z ramion złote skrzydła. Córką Boreasza była Chione.

Ajter - Eter "Jasne Górne Powietrze". Uosobienie błyszczącego powietrza. Synem Erebu i Nocy, według "Teogonii" jedno z pierwotnych bóstw. Ajter był bóstwem obdarzonym pamięcią. Odgrywał w mitologii podrzędną rolę.

Alfejos - syn Okeanosa i Tetydy. Bóg rzeki o tej nazwie. Pewnego razu ośmielił się zakochać w Artemidzie i ścigał ją przez całą Grecję. Ona jednak uciekła do Letrinoj w Elidzie, gdzie wysmarowała sobie i wszystkim nimfom twarze białą gliną, dzięki czemu nie można jej był odróżnić od pozostałych towarzyszek. Alfejos odszedł więc, żegnany szyderczym śmiechem. Mit ten wzorowany jest prawdopodobnie na jego zalotach do Aretuzy, która zamieniła się w Ľródło, a jego w rzekę.

Apollo, Apollon - bóg obrzędów oczyszczających, wróżbiarstwa i muzyki, od VI wieku p.n.e. uważany za boga światła słonecznego. Patron muzyki, poezji, sztuk i nauk. Apollo Musagetes- przewodnik Muz. Jedno z dwunastu bóstw olimpijskich. Syn Zeusa i Leto, bliĽni brat Artemidy. Przedstawiany jako piękny młodzieniec z falistymi, jasnymi włosami, w wieńcu laurowym i z lirą w ręku. Kult Apolla miał zasięg panhelleński. Delfy- siedziba wyroczni Apolla, którą zdobył zabijając smoka Pytona, były od VII wieku p.n.e. głównym ośrodkiem religijnym Greków. Apollo chronił ludzi przed złem, zwłaszcza przed chorobami, a jednocześnie przypisywano mu zsyłanie zarazy i powodowanie nagłej śmierci. Strzegł trzód przed wilkami i pól przed szkodnikami. Był patronem młodzieży. Główne atrybuty Apolla to wawrzyn, łuk i lira. Poświęcono mu: wilka, sarnę, kruka, łabędzia, delfina. Urodzony na wyspie Delos. Chciał pomścić krzywdę matki wyrządzoną przez Herę już w 5 dni po urodzeniu. Mimo iż był najpiękniejszym z bogów nie miał szczęścia w miłości. Z wielu związków miał dzieci: Dorosa (z Ftyją), 10 Korybantów (muza Talia), Orfeusz i Hymen (z Kalliope), Aristajosa (z Kyrene), Iona (z Kreuzą), Asklepiosa (z Koronis). W spisku przeciw Zeusowi Apollo, za karę musiał przybrać ludzką ostać i udać się na ziemię, by pomóc w budowaniu Troi.

Ares - bóg krwawej wojny i szału wojennego ogarniającego ludzi na polu bitwy. Pochodzenia trackiego, przez Greków uznany za syna Zeusa i Hery. Jeden z bogów olimpijskich, utożsamiany z Marsem. Kłótliwy, okrutny, niemiły bogom i ludziom, a przy tym niezręczny i śmieszny (uwięziony w beczce przez Efialtesa i Otosa- uwolnił go Hermes). Jedynym, który się go ie bał był Hades. Był kochankiem Afrodyty, ojcem Erosa i Harmonii. Z jego romansu z Aglaure przyszła na świat Alkippe. Podczas wojny towarzyszyli mu synowie: Fobos ("Trwoga") i Deimos ("Strach"), Eris, a także Enio i Kery- demony krwi. Był przedstawiany jako urodziwy mężczyzna trzymający tarczę i włócznię/miecz lub w zbroi. Atrybutami Aresa były: zbroja, miecz, włócznia. Jego świętymi zwierzętami - pies i sęp.

Asklepios - "Nieustannie Łagodny". Bóg sztuki lekarskiej, syn Apollona i Koronis, wychowanek Chirona. Ojciec Machaona, Podalejriosa i Hygiei. Legendy odnoście narodzin i śmierci Asklepiosa znane były wszystkim. Gdy Koronis związała się ze śmiertelnikiem, Apollo poprosił Artemidę, aby zesłała na nią śmiertelną chorobę. Gdy podpalono stos pogrzebowy Koronis, Apollo pożałował swego nienarodzonego syna i wyjął go z jej ciała. w ten sposób narodził się Asklepios. Sztuki lekarskiej nauczył się od Chirona. W swej ludzkiej postaci został uśmiercony przez Zeusa gdy swą wiedzę zaczął wykorzystywać, by wskrzeszać zmarłych. Asklepiosa przedstawiano jako dojrzałego, brodatego mężczyznę z wężem owiniętym wokół laski i czarą z płynem leczniczym. W Rzymie- Eskulap.

Attis - bóstwo wegetacji. Kochanek Afrodyty. Attis został wykastrowany i wykrwawił się na śmierć w dolinie, w której odbywały się obrzędy na cześć Hekate. Zmarł pod Sosną Erigone.

Bafyra - bóg rzeki.

Chronos - "Czas". Uosobienie czasu przemijającego. Był jednym z pierwotnych bóstw, obecnych na początku stworzenia. Chronos wszystko widzi, ujawnia i wyrównuje. Budowniczy wszystkiego. Według niektórych kosmogonii Chronos był Ľródłem wszechrzeczy.

Dionizos - bóg sił witalnych natury, ekstazy religijnej i wina, związany również z życiem pozagrobowym. Utożsamiany z rzymskim Liberem, Bachusem. Syn Zeusa i Semele (lub: Demeter, Io, Dione, Persefona, Lete). Hera poleciła gigantom rozszarpanie małego Dionizosa jednak Gaja ożywiła chłopca. Najważniejsze święta to ateńskie Dionizje i rzymskie orgiastyczne bachanalie. Atrybuty Dionizosa to: gałąĽ winorośli, tyrs, maski tragiczne oraz symbole życiowej witalności. Zwierzęta mu poświęcone to: fallus, byk i kozioł. Przedstawiany był w gronie menad i satyrów jako mężczyzna w sile wieku, brodaty, w szatach trackich bądĽ frygijskich.

Ereb - bóg ciemności. Mrok jest jednym z najstarszych bóstw. Wyłonił się wraz z Gają, na samym początku stworzenia, z Chaosu, którego był synem. Ereb odbył stosunek miłosny z Nyks i przez to został ojcem Jasności, Hemery i Hesperyd oraz Momos, Hypnosa, Tanatosa i Ajtera, a także Charona.

Eros - "Namiętność Seksualna". Bóg miłości utożsamiany z Amorem (Kupido). U Hezjoda przedstawiany jako jedno z najstarszych bóstw. Według póĽniejszych wersji był synem Aresa (lub Hermesa, Zeusa) i Afrodyty. Inni mówią, że był synem Irydy i Zefira. Wówczas wyobrażany jako nagi, uskrzydlony chłopiec o złotych włosach, z łukiem i strzałami lub z pochodnią, siejący niepokój w sercach. Był znany jako bóg znajdujący przyjemność w inicjowaniu intryg miłosnych, przeszywający serca bogów i ludzi strzałami namiętności. Eros zakochał się i pojął za żonę śmiertelniczkę- Psyche, która została obdarzona nieśmiertelnością i wieczną młodością.

Feb - Febus, z greckiego Phoibos, z łaciny Phoebus. Był pierwotnie bóstwem Słońca. Po utożsamieniu z Apollonem imię Febus stało się epitetem syna Latony.

Forkys - Jeden z wielu bóstw morskich. Syn Pontosa i Gai. Mąż Kleto. Forkys był ojcem Forkid czyli: Graj (Dejno, Pemfredo i Enio), a także Gorgon (Stejno, Euriale i Meduzy) oraz Scylli i Echidny.

Glaukos - Jedno z bóstw morskich. Posiadał dar wieszczy. Był nieszczęśliwie zakochany w Scylli.

Hades - "Niewidzialny"? Bóg świata zmarłych, władca podziemi, ponury, surowy i bezlitosny. Syn Kronosa i Rei, brat Zeusa, Posejdona, Hery, Hestii i Demeter, małżonek Persefony. Poza Persefoną Hades zalecał się do nimf Mente i Leuke. Hades był najbardziej znienawidzonym bóstwem wśród bogów olimpijskich. W Rzymie- Pluton. Hades nie miał kultu ani świątyń. Jego drzewem był cyprys, kwiatem- narcyz, zwierzęciem ofiarnym- czarna owca. Hades wyobrażany w długiej szacie z berłem i kluczami w rękach. Pewnego razu chłopi podarowali Hadesowi hełm, który czynił go niewidzialnym, stąd jego imię.

Hefajstos - bóg ognia i sztuki kowalskiej oraz złotniczej, opiekun rękodzielników. Jedno z dwunastu bóstw olimpijskich. Brzydki i chromy syn Zeusa i Hery (lub tylko Hery), mąż Afrodyty i Charis, uosabiających piękno. Przedstawiany jako brodaty mężczyzna w czapce i krótkiej szacie z młotem lub obcęgami w rękach. Kulał od czasu gdy Zeus zrzucił go z Olimpu na wyspę Lemnos. Z pracowni Hefajstosa pochodziły: zbroja Achillesa, wóz Heliosa, pioruny Zeusa, strzały Erosa, Pandora i jej puszka i inne. Miał kuĽnię na Olimpie lub w głębi Etny. Kiedy był mały Hera wyrzuciła go z Olimpu. Przygarnęła go Tetyda, u której przez dziewięć lat mieszkał i pracował. Gdy Hera dowiedziała się jaki zdolny jest Hefajstos poprosiła, aby wrócił na Olimp, gdzie urządziła mu wspaniałą kuĽnię. Utożsamiany z rzymskim Wulkanem.

Helios - bóg-Słońce, Ľródło światła słonecznego i życia. Regulował bieg dni i lat. Syn Hyperiona i Thei, brat Selene i Eos. Mąż Okeanidy- Perseis. Ich dzieci to: czarodziejka Kirke z wyspy Ajaja, król Kolchidy Ajetes i Pazyfae- żona Minosa. Drugą żoną była Rode. Ostatnią- Klimene- matka Faetona i Heliad. Jednym z dzieci Heliosa był również Augiasz. Na złotej kwadrydze zaprzężonej w cztery ogniste rumaki przemierzał każdego dnia niebo i zapadał w Oceanie. Tam udawał się na spoczynek do swego pałacu w ogrodzie pełnym drzew rodzących złote jabłka. Czczony głównie na wyspie Rodos. Do jego orszaku należały: Dni, Miesiące, Lata, Godziny, Wieki, Pory Roku. W mitologii rzymskiej utożsamiany był z Solem. Olbrzymi posąg Kolosa Rodyjskiego zaliczany do 7 cudów świata był przedstawieniem tego boga, runął jednak około 226 roku p.n.e. w wyniku trzęsienia ziemi.

Hermes - bóg dróg i podróżnych, posłaniec bogów. Towarzyszył zmarłym w ostatniej wędrówce do Hadesu. Najpierw woĽny, póĽniej sędzia w Hadesie. Patron wychowania młodzieży męskiej, czczony głównie w gimnazjonach. Syn Zeusa i plejady Mai. Goniec Zeusa. Sprytny, przebiegły i obdarzony licznymi umiejętnościami patron wynalazców, pasterzy, kupców, marynarzy, mówców, poetów i złodziei. Wynalazł miarę, wagę, liczby i litery alfabetu. Jego dzieci ze związków to: Abderos, Eresichton (z Dryope), Pan (z Ojnejs). Ze swą miłością, Salmatis, został stopiony w jedność. Przedstawiany zwykle jako piękny młodzieniec w kapeluszu podróżnym w sandałach ze skrzydełkami i z kaduceuszem. W mitologii rzymskiej- Merkury.

Hesperos - syn tytana Atlasa. Bóstwo personifikujące gwiazdę wieczorną.

Hymenajos, Hymen - bóg personifikujący pieśń weselną i małżeństwo. Syn Apollona i muzy Kalliope. Należał do orszaku Afrodyty i podążał za jej rydwanem u boku Pejto. Był najczęściej przedstawiany jako młodzieniec z pochodnią i wieńcem lub kwiatami i welonem.

Hypnos - bóg snu. Syn Nocy i Erebu, brat Tanatosa, ojciec Morfeusza. Hypnos żył w świecie podziemnym, królestwie Hadesa. Wyobrażany był w postaci uskrzydlonego młodzieńca, najczęściej z kwiatem maku w ręce. Przy różnych okazjach Hera zwracała się do Hypnosa z prośbą o uśpienie Zeusa, aby sama mogła przypuścić atak na Heraklesa. Hypnos zwykle wzbraniał się przed wywołaniem gniewu Zeusa, być może dlatego, że raz już omal nie został rażony jego piorunem. Ocaliła go ochrona ze strony Nyks, której potęgę Zeus zawsze respektował. W mitologii rzymskiej nosił imię Somnus.

Kronos - "Kruk". Pierwszy boski władca świata, najmłodszy, a zarazem najpotężniejszy syn Uranosa i Gai. Za namową matki dokonał kastracji ojca- powodując oddzielenie się Nieba od Ziemi i zdobył władzę, dzięki złotemu sierpowi otrzymanemu przez matkę. Mąż Rhei. Ojciec Hery, Demeter, Hestii, Posejdona, Hadesa i Zeusa. W obawie przed spełnieniem się przepowiedni Uranosa i Gai połykał swe dzieci zaraz po urodzeniu, by nie być pozbawionym władzy przez syna. Jednak ocalony przez matkę Zeus, strącił Kronosa i pozostałych jego braci- tytanów do Tartaru. W Rzymie nosił imię Saturn.

Momos - bóg potwarzy i szyderstwa. Syn Nyks. Brat Hesperyd.

Morfeusz - syn Hypnosa. Bóg marzeń sennych, przedstawiany ze skrzydłami.

Nereus - "Stary Człowiek Morza". Bóg morski. Najstarszy syn Gai i Pontosa. Był to łagodny i dobry starzec z długą zieloną brodą, pełną wodorostów i muszelek. Lubił spokój i ciszę morską, a w pogodne dni wychodził ze swojego podwodnego pałacu i wygrzewał się na słońcu. Jego żoną była Okeanida Doris. Miał z nią pięćdziesiąt córek- od jego imienia zwanych Nereidami. Miał zdolność widzenia przyszłości i mógł zmieniać dobrowolnie kształty.

Okeanos, Oceanus - bóg wody jako żywiołu kosmicznego, uważany za Ľródło wszechrzeczy i praojca świata. Był tytanem, najstarszym synem Uranosa i Gai, mężem Tetys i ojcem rzek Nilu, Alfejosu, Eridanu, Strymonu, Skamandru, Acheloosu, a także Styksu i nimf morskich- Okeanid, m.in. Perseis.
Okeanos jest najdłuższą rzeką świata opływającą całą planetę dokoła. W okresie póĽniejszym imię Okeanosa odnosiło się tylko do Oceanu Atlantyckiego.

Pajeon, Podalejrios - bóg lekarzy i lekarz bogów. Syn Asklepiosa.

Pan - KoĽlonogi i rogaty bóg lasów, trzód i pasterzy, opiekun stad. Syn Hermesa i nimfy Ojnejs (lub Dryope, Amalteji). Według legendy był tak brzydki, że matka go porzuciła, a Hermes zabrał na Olimp, gdzie wszyscy polubili Pana. Był wynalazcą instrumentu muzycznego, który wziął swą nazwę od imienia nimfy Syrinks, która była ukochaną Pana. Miał też wiele innych miłości jak, np. Echo (miał z nią córkę Iynks), Eufeme (syn Krotos), Pitys. Przechwalał się, że spał, ze wszystkimi pijanymi menadami Dionizosa. Rozgniewany, krzykiem wzbudzał wśród ludzi i zwierząt lęk ("strach paniczny") i wywoływał popłoch ("panika"). W Rzymie- Faun.

Plutos - "Dostatek". Bóg zapasów ziarna, z czasem czczono go jako boga bogactwa i pomyślności materialnej. Związany w kulcie z Demeter, nierzadko uchodził za jej syna. Przedstawiany jako małe dziecko z rogiem obfitości w dłoni lub jako ślepy starzec, który rozdzielał swoje dobra.

Pontos - "Morze". Pontus. Jedno z najstarszych bóstw morskich. Wyskoczył z bogini Gai- Ziemi i odbył z nią stosunek miłosny. Brat Uranosa. Ojciec m.in.: Nereusza, Forkysa, Kleto, Taumasa i Eurybii.

Posejdon - bóg morza. Opiekun żeglarzy i rybaków, wysp, półwyspów, archipelagów, trzęsień ziemi. Syn Kronosa i Rei, brat m.in. Zeusa i Hadesa, z którymi dzielił władzę nad światem. Na początku zalecał się do Tetydy, ale w końcu został mężem nimfy Amfitryty (ich dzieci to Trytony, Rode i Bentesikyme), ale miał romanse m.in. z Demeter, Scyllą i Meduzą. Ojciec licznego i potomstwa: Polifema i Skirona, Anteusza, Miniasza, Buzyrysa. Z innych związków był ojcem: Agenora i Belosa (z Libią), Despojny i Ariona (z Demeter), Pegaza (z Meduzą), Peliasa i Neleusa (z Tyro), Oriona (z Euriale), Eumolposa (z Chione), Charybdy (z Gają). Przedstawiany zwykle jako potężny starzec, przypominający Zeusa, z mokrymi włosami oraz trójzębem w ręku, na rydwanie, zaprzężonym w dwunożne konie morskie, unoszącym się na falach, w otoczeniu wielu bóstw morskich. Atrybutem jego władzy był trójząb. Poświęcono mu białego konia, delfina, gałązki sosny. W spisku przeciw Zeusowi Posejdon, za karę musiał przybrać ludzką ostać i udać się na ziemię, by pomóc w budowaniu Troi. Podwodny pałac Posejdona znajdował się w pobliżu Ajgaj na Eubei. W mitologii rzymskiej- Neptun.

Priap - bóg ogrodów, sadów i winnic, a także potencji seksualnej (tylko u mężczyzn) oraz uosabiające płodność natury i urodzaju. Syn Afrodyty i Dionizosa ( Pana, Hermesa, Zeusa). Był postacią komiczną i obsceniczną. Bóstwo falliczne, które zazwyczaj przedstawiano jako dorosłego, przystojnego, dobrze zbudowanego mężczyznę z członkiem w stanie erekcji. Priap symbolizował męski element płodności.

Proteus - "Pierwszy Człowiek". Bóstwo morskie. Syn Okeanosa i Tetydy. Przedstawiany jako wieszczy starzec, który potrafi zmieniać postać. Był pasterzem i doglądał fok Posejdona. Był czarownikiem znającym przeszłość i przyszłość. Jeśli chciało się otrzymać przepowiednie trzeba było pokonać go w walce.

Tanatos - czarnoskrzydły bóg, który był uosobieniem śmierci. Brat bliĽniak Hypnosa. Najbardziej znany mit z jego udziałem to mit o Syzyfie. Syzyf miał zostać doprowadzony do Tartaru, jednak, dzięki podstępowi powrócił na ziemię pod opieką Tanatosa, ale udało mu się związać boga śmierci Tanatosa. Jednak dowiedziawszy się o wszystkim Hermes uwolnił więĽnia. W czasie jego niewoli ludzie niesamowicie się rozmnożyli, gdyż nie miał ich kto zabierać do Hadesu. W sztuce Tanatos przedstawiany był w postaci uskrzydlonego młodzieńca ze zgaszoną pochodnią w ręce.

Tartar - pierwotne bóstwo uosabiające najciemniejsze regiony krainy podziemia. Według Hezjoda Tartar, Gaja, Eros, Ereb i Nyks byli pierwotnymi bóstwami, które wyłoniły się z Chaosu.

Uranos - był uosobieniem Nieba. Syn i mąż Gai, za jej sprawą ojciec dziewiętnaściorga dzieci: trzech hekatonchejrów, trzech cyklopów, dwanaściorga tytanów i jednego z wiatrów- Eurosa, których więził w łonie Gai. Został okaleczony i pozbawiony władzy przez swojego najmłodszego syna Kronosa. Z krwi Uranosa spadłej na Gaję- Matkę Ziemię powstali m.in. Giganci i według niektórych Ľródeł Erynie i Meliady, z tej, która spadła na powierzchnię morza została zrodzona Afrodyta, zwana stąd Uranią.

Zagreus - bóstwo zwane Dionizosem- Zagreusem. Syn Zeusa i Persefony spłodzony w tajemnicy przed wszystkimi. Zeus rozkazał pilnować kołyski Zagreusa korybantom lub kuretom w pieczarze na Idzie. Tytani ubielili się gipsem, by nie można ich było rozpoznać i poczekali aż kureci zasną. O północy zwabili Zagreusa ofiarując mu zabawki, złote jabłka, lustro, kości do gry i pęczek wełny. Kiedy tytani się na niego rzucili, chcąc go zamordować, Zagreus nie stchórzył, lecz kilka razy zmieniał postać próbując się im wymknąć. Wcielał się po kolei w: Zeusa, Kronosa, lwa, konia, rogatego węża, tygrysa, byka. W ostatnim wcieleniu schwytali go tytani rozszarpali i pożarli. Atena rozgromiła tytanów, ocaliła serce Zagreusa, włożyła w figurę gipsową i tchnęła w nią życie, czyniąc w ten sposób Zagreusa nieśmiertelnym.

Zeus, Dzeus - Naczelne bóstwo panteonu greckiego. Bóg wszelkich zjawisk atmosferycznych, opiekun rodziny, a także państwa, gwarantujący wolność polityczną. i sprawiedliwość społeczną. Ojciec bogów i ludzi, pan nieba, światła i piorunów. Poręczyciel przysiąg i układów. Najmłodszy syn Kronosa (stąd zwany Kronidą) i Rhei, brat Posejdona, Hadesa, Hestii, Demeter i Hery, jednocześnie swej małżonki. Ocalony przez matkę, pokonał (przy pomocy rodzeństwa) ojca, tytanów i gigantów. Podzielił się z braćmi władzą nad światem, zatrzymując dla siebie władzę zwierzchnią. Na siedzibę wybrał sobie górę Olimp. Głównymi miejscami kultu Zeusa były: Olimpia i Dodona. Z drzew poświęcono mu dąb, ze zwierząt - orła. Głównym atrybutem Zeusa był piorun. Zeusa przedstawiano jako dostojnego starca, dzierżącego w ręku berło z orłem i piorunem. Niekiedy z boginią zwycięstwa Nike.
Zeus miał wielkie potomstwo z dużej ilości związków:
Zeus + Eris - Ate
Zeus + Metis (I żona) -Atena
Zeus + Temida (II żona) - Godziny, Hory- Dike, Eunomia, Eirene i Mojry- Kloto, Lachezis i Atropos
Zeus + Eurynome (III żona) - Trzy córki Charyty- Eufrozyne, Aglaja i Talia
Zeus + Leto (Latona) - Apollon i Artemida
Zeus + Hera (IV żona) - Ejlejtyja, Ares, Hefajstos, Hebe
Zeus + Demeter - Kora
Zeus + Mnemosyne - Muzy
Zeus + Dione - Afrodyta
Zeus + Maja - Hermes
Zeus + Semele - Dionizos
Zeus + nimfa Kalike - Endymion
Zeus + Ajgina - Ajakos
Zeus + Kallisto - Arkas
Zeus + Elektra - Dardanos
Zeus + Io - Epafos
Zeus + Danae - Perseusz
Zeus + Leda - Kastor, Polluks, Helena
Zeus + Europa - Minos, Radamantys, Sarpedon
Zeus + Antiopa - Amfion, Zetos
Zeus + Taleja - Palikowie
Zeus + Alkmena - Herakles
Zeus + Pluto - Tantal

Boginie

Afrodyta - (aphrós "Zrodzona z piany", anadyomene- "Wynurzona z wód" ). Bogini miłości i piękna, utożsamianą z rzymską Wenus, jedno z głównych bóstw panteonu greckiego. Pewne cechy Afrodyty wskazują na jej wschodnie pochodzenie. Afrodyta roztacza opiekę nad kochankami i ucieleśnia zmysłowe piękno, któremu każdy musi ulec. Według jednej z wersji miała powstać z piany morskiej zroszonej krwią okaleczonego boga nieba, Uranosa (Afrodyta-Urania), według innej, była córką Zeusa i Dione, boginią miłości zmysłowej, powszechnie spotykanej (jAfrodyta-Pandemia). Według kolejnej wersji córka Uranosa i Hemery. Afrodyta była żoną Hefajstosa. Z innych związków była matką Harmonii i Erosa (z Aresem) i Eneasza (z Anchizesem). Obok żeńskiego pojawia się też aspekt męski Afrodyty. Atrybuty Afrodyty to: przepaska (dostała ją od Charyt, dzięki tej szarfie każdy się w niej zakochiwał) i zwierciadło, róża i mirt. Zwierzęta jej poświęcone to: gołąb i wróbel, łabędĽ, zając i kozioł. Jej orszak składał się z Potos- rządza i Himeros- Tęsknota, którzy podróżowali przed rydwanem bogini, a także Hymen- bożek pieśni weselnej i Pejto- bogini miłosnej namowy. Czczona głównie na Cyprze, w Azji Mniejszej, Atenach, południowej Italii i na Sycylii.

Ananke - czyli "konieczność" bogini nieodwracalnego przeznaczenia, rządzącego losem bogów i ludzi. Według jednej z wersji była matką Moir. Ananke odgrywała ważną rolę w teologicznych spekulacjach orfików.

Artemida - dziewicza bogini lasów i łowów, utożsamiana z rzymską Dianą, córka Zeusa i Leto, bliĽniacza siostra Apollona, tak samo piękna jak on. Jedno z dwunastu bóstw olimpijskich. W wieku trzech lat, siedząc u ojca na kolanach zażyczyła sobie łuk i strzały, które były jej atrybutami. W jej orszaku znajdowało się 50 Okeanid i 20 nimf rzecznych. Jej przydomki to: Tauropolos- pogromczyni byków, Hippopolos- ujeżdżająca konie, Locheje- moc rażenia boleścią. Pani dzikich zwierząt, opiekunka rybaków i podróżnych na morzu. Patronka położnic, nowo narodzonych dzieci i młodzieży do momentu osiągnięcia dojrzałości. Bogini życzliwa i mściwa zarazem- przypisywano jej powodowanie nagłej śmierci, zwłaszcza u młodych kobiet (np. Niobe i jej dzieci). Przedstawiana jako piękna dziewczyna w tunice, sandałach. Od V wieku p.n.e. uważana za boginię Księżyca. Ze zwierząt została jej poświęcona łania, a z roślin laur.

Astraja - nazywana również Astrea- Dike. Córka Zeusa i Temidy (w innej wersji Astrajosa i Eos). Bogini sprawiedliwości. Po zgładzeniu została zmieniona w gwiazdozbiór Panny.

Ate - bogini zaślepienia i błędu. Według mitologii Hezjoda najstarsza córka Zeusa z jego związku z Eris. Z Ate związany jest mit o narodzinach Heraklesa: Hera nakłoniła Ejlejtyję, aby opóĽniła narodziny herosa. Powróciła na Olimp i zaczęła przechwalać się swoją przebiegłością. Wtedy rozgniewany Zeus chwycił Ate, która podstępem ukryła przed nim oszustwo Hery, i przysiągł, że odtąd nigdy już nie będzie miała wstępu na Olimp. Trzymając za złote włosy i wywijając nią zrzucił Ate na ziemię.

Atena - Umiłowana córa Zeusa (miała prawo do noszenia egidy i ciskania piorunów), z którego głowy wyskoczyła w pełnej zbroi, w chwili narodzin. Jej matką była Metis, którą połknął Zeus. Była naczelnym bóstwem Aten, które zdobyła w rywalizacji z Posejdonem. Ku jej czci obchodzono święta: Plynteria, Arreforia i najwspanialsze- Panatenaje. Jej przydomki to: Pallas- Potrząsająca Dzidą, Partenos- Dziewica, Nike Apteros- Nike Bezskrzydła Atena Polias- opiekunka miasta, Promachos- wojenna, Hippia- pogromczyni koni. Jedno z dwunastu bóstw olimpijskich. Bogini władców i ich pałaców położonych na akropolach miast. PóĽniej znana jako opiekunka małżeństwa, utożsamiana z rzymską Minerwą. Odrzuciła zaloty Hefajstosa, a Tejrezjasza, który zobaczył ją w kąpieli oślepiła. Zamieniła też Arachne w pająka. W przeciwieństwie do Aresa, była patronką wojny sprawiedliwej, strategii, taktyki i podstępów wojennych. Miejsce narodzin- rzeka Tritonia - przydomek Tritogeneia. Sprzyjała wszelkim sztukom i kunsztom. Wymyśliła koło garncarskie, ekierkę, jarzmo, radło, uprawę oliwek. Uważana za patronkę wszelkich zajęć typowych dla cywilizacji ludzkiej. Atrybuty: tarcza, hełm, dzida, drzewo oliwne. Zwierzęta: sowa. Opiekunka bohaterów. W Rzymie- Pallas.

Bia - "Moc", córka Pallasa i Styks, siostra Nike, Zelosa i Kratosa.

Briotomartis - córka Leto, wynalazła sieci łowieckie, trzymała na smyczy psy Artemidy.

Brizo - bogini księżyca z Delos.

Chloris - bogini kwiatów, uosobienie wiosny. Ukochana Zefira. Chloris była żoną Neleusa, ale wszystkie dwanaścioro dzieci z tego małżeństwa, z wyjątkiem Nestora, zabił póĽniej Herakles.

Demeter - czyli "Matka Jęczmienia". Jedno z najstarszych bóstw ziemi uprawnej, a przede wszystkim bogini zbóż. W mitologii rzymskiej nosiła imię Ceres. Jedno z dwunastu bóstw olimpijskich. Demeter nie ma męża. Córka Kronosa i Rhei. W odróżnieniu od dziewiczej Artemidy jest istotą żeńską ujarzmioną przez Posejdona, który przybrał postać ogiera. Matka Plutosa, Iakchosa i Kory (Persefony) porwanej przez Hadesa, władcę świata podziemnego. Demeter była opiekunką życia osiadłego i spraw z nim związanych. Przedstawiana była jako poważna kobieta w wianku kłosów na głowie, z sierpem i pochodnią lub koszem owoców w ręku. Ona pokazała ludziom jak wypiekać chleb. Poświęcono jej: kłos, mak, złotogłów, miód. Ze zwierząt: żurawia i krowę. Demeter była, po Hestii, najłagodniejszym bóstwem greckiego panteonu. Rzadko kiedy zdarzało się, by jakiś śmiertelnik poniósł śmierć, bądĽ został przez nią skrzywdzony. Ośrodkiem jej kultu było Eleusis. Główne święta to: Tesmoforie (obchodzone tylko przez kobiety zamężne) i Talizje (święto żniw).

Eirene - bogini pokoju, jedna z Hor. Córka Zeusa i Temidy. Najczęściej wyobrażana była z małym Plutosem na ręku i rogiem obfitości. W mitologii rzymskiej uosobieniem Eirene był Pax.

Ejlejtyja - Patronka kobiet rodzących i połogu. Określała ona długość bólów porodowych i moment rozwiązania. Córka Zeusa i Hery. Hera często zakazywała jej towarzyszyć narodzinom licznych potomków Zeusa, aby tym samym przedłużyć męki rodzicielek. Na przykład kiedy za sprawą Zeusa Leto poczęła Artemidę i Apolla, Hera zmusiła ją do wędrówki po świecie w poszukiwaniu miejsca porodu. Podobnie było w przypadku Heraklesa. Ejlejtyja spowolniła jego narodziny, przez co nie objął tronu Myken. Według jednej z wersji uważana była za matkę Erosa, narodzonego w tym samym czasie co Gaja.

Eos - córka tytanów- Hyperiona i Thei. Siostra Selene i Heliosa, matka: za sprawą Astrajosa wiatrów: Zefira, Boreasza, Notosa oraz Gwiazdy Zarannej i Gwiazd. Para jej rumaków nosi imiona Błyszczący i Promienisty. Ponieważ rydwany jej rodzeństwa zaprzęgnięte są w cztery rumaki wskazuje to na wyższą pozycję boga Słońca i bogini Księżyca od Jutrzenki. W mitologii rzymskiej nazywana Aurorą. Pewnego razu Afrodyta, gdy zastała Eos w łóżku z Erosem, rzuciła na nią klątwę stałego pożądania śmiertelników. Najpierw zakochała się w Orioniem, potem Kefalosie, Kleitosie, a na końcu Ganimedesie i Titonosie. Poprosiła Zeusa by obdarzył go nieśmiertelnością. Zamieszkali w Etiopii, gdzie Eos urodziła synów- Memnona i Emationa. Po kilku latach Titonos zaczął się starzeć, gdyż Eos nie prosiła o wieczną młodość. Dobra bogini nie zostawiła ukochanego w potrzebie. W końcu bogowie ulitowali się nad nimi i zamienili Titonosa w świerszcza. 


www.paranormalium.pl

Offline

 

#10 2007-11-05 14:19:07

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia Indian Ameryki Północnej


Bogowie

Gluskap - boski bohater kulturowy i trickster ludu Algonkinów. Miał stworzyć z ciała swej matki gwiazdy, planety i rodzaj ludzki, podczas gdy jego zły, bliĽniaczy brat Maslum powołał do istnienia choroby i inne nieszczęścia. Obaj bracia często kłócili się, kiedy Maslum starał się zniweczyć korzyści, jakie Gluskap przynosił ludziom. W końcu Maslum został pokonany. Jedne z mitów mówi o tym, jak Gluskap pierwszy zabrał lato do pokrytych lodem północnych krain. Zastosował podstęp, aby uprowadzić Lato, piękną przywódczynię małych ludzi. Uniósł ją na północ i zaprowadził do tipi Zimy. Jej ciepło spowodowało, że gigant Zima roztopił się. Wówczas Gluskap pozwolił Latu powrócić do jej ludu.

Hiawatha - heros kulturowy Indian Mohawk.

Kachinas - mit. Indian Pueblo, żyjących w Arizonie. Według ich legendy bogowie ci przybyli z gwiazd. Uważane są za głównych pośredników pomiędzy światem rzeczywistym a ponadnaturalnym. Przybyli z systemu gwiezdnego o 12 planetach. Posiadali wygląd ludzi.

Kici Manitu - "Wielki Duch". Najwyższe bóstwo ludu Algonkinów z terenu południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych i Kanady. Kici Manitu stworzył wszechświat i rządził nim, ale codzienną troskę zostawiał bardziej aktywnym bóstwom, takim jak Słońce, Księżyc, Piorun i Wiatr. Jego wszechobecność przejawiała się wzajemnym współdziałaniem wszystkich form życia, naturalnych i nadprzyrodzonych.

Matatu Wakana - starożytny przybysz z nieba wg wierzeń Indian z Wyoming, u podnóża Big Horn.

Najwyżsi Bogowie - cztery pierwotne bóstwa (znane jako Niebo, Skała, Ziemia i Słońce), które były pierwszymi wcieleniami Wakan Tanka, najwyższej istoty plemienia Lakota.

Pah - bóg księżyca w mitologii ludu Paunisów. Na początku najwyższy duch stwórca Tirawa przekazał część swej władzy i stanowiska w niebiosach każdemu z niebiańskich ciał. Shakuru, Słońca, został posłany na wschód, a Pah udał się na zachód, skąd wstaje w nocy, aby przysłonić światło ciemnością.

Skan - "Niebo". Bóg plemienia Lakota, uosabiający niebo. Najpotężniejszy z Najwyższych Bogów.

Tirawa - "Łuk Nieba". Najwyższa istota ludu Paunisów. W mitologii tego ludu na początku Tirawa stworzył Shakuru, Pah, Gwiazdę Poranną, Gwiazdę Wieczorną, Gwiazdę Śmierci i cztery gwiazdy podtrzymujące niebo. Każdemu z ciał niebieskich wyznaczył jego miejsce na niebie i przekazał mu część swej mocy.

Wakan Tanka - "Wielka Tajemnica". Najwyższe bóstwo plemienia Lakota (Siuksów). Wakan Tanka jest uznawany za dalekiego stworzyciela, który rządził wszechświatem za pośrednictwem różnych bóstw będących wszystkimi aspektami jego istnienia. Wszystkie te aspekty są w modlitwie zwane "Ojcem", podczas gdy transcendentalny Wakan Tanka nazywany jest "Dziadkiem". Wakan Tanka przewodzi wszystkim ważnym obrzędom z użyciem świętej fajki Lakota. Według mitu o stworzeniu świata pierwszymi czterema bogami byli Inyan ("Skała"), Maka ("Ziemia"), Skan ("Niebo) i Wi ("Słońce"). Bóstwa te, nadrzędni bogowie, poczuły się osamotnione i dlatego stworzyły inne aspekty Wakan Tanka. Pierwszymi byli Bogowie Stowarzyszeni: Księżyc, Wiatr, Spadająca Gwiazda i Ptak Gromu. Następne były Bóstwa Pokrewne: Dwunożni (ludzie i ich krewniacy, niedĽwiedzie), Bawoły. Czwórwiatry i Wir Powietrzny. Na koniec powstali Podobni Bogu, którzy byli bardziej abstrakcyjnymi bytami, związanymi z duszą i świętą mocą: Nagi ("Cień Zmarłego"), Nagila ("Cieniopodobny"), Niya ("Tchnienie Życia") i Sicun ("Moc Ducha"). Owych szesnaścioro bóstw znanych jest jako Tob Tob ("Cztery-cztery").

Yei - grupa bóstw stworzycieli plemienia Nawaho, które są przywoływane przez zamaskowanych odtwórców ich roli podczas rytuałów uzdrowicielskich. Naczelny Yei jest zwany Gadającym Bogiem.

Boginie

Maka - "Ziemia". Bogini stworzycielka, będąca aspektem bóstwa Wakan Tanka.

Matka Ziemia - w rodzimej mitologii amerykańskiej Matka Ziemia z jej odpowiednikiem i małżonkiem Ojcem Niebem, jest zwykle potomkiem najwyższego bóstwa "Wielkiego Ducha". Po pojawieniu się Matki Ziemi i Ojca Nieba najwyższe bóstwo wycofało się ze świata, powierzając im kontynuację dzieła stworzenia. Według wierzeń niektórych ludów zamieszkujących południowy zachód Ameryki Matka Ziemia i Ojciec Niebo byli rodzicami pierwszych istot żywych, w tym także pierwszych ludzi, którzy wyłonili się spod ziemi.

Inne postacie

Ataentsic - w mitologii Irokezów i Huronów pierwsza kobieta, protoplastka rasy ludzkiej. Ataentsic urodziła się w świecie niebiańskim. Kiedy dorosła, poślubiła wielkiego wodza. Gdy Ataentsic stała się brzemienna, wódz nabrał mylnego przekonania, że ojcem jej dziecka jest smok. Gdy Ataentsic powiła córkę "Tchnienie Wiatru", jej mąż wyrzucił matkę i dziecko przez otwór w niebie. Ataentsic spadła w pozbawione lądu wody, które wówczas pokrywały świat. Zwierzęta żyjące w wodach próbowały utworzyć ziemię, by kobieta mogła się na nią wydostać. Szczurowi piżmowemu udało się wydobyć z głębin trochę mułu. Umieścił go na grzbiecie żółwia, a muł natychmiast rozrósł się w suchy ląd. Z pomocą wodnych ptaków Ataentsic dotarła bezpiecznie do brzegu.

Biała Bawolica - tajemnicza i piękna kobieta ludu Buffalo z mitu plemienia Lakota. Przyszła ona do plemienia Lakota i podarowała mu świętą fajkę, najważniejszy przedmiot w jego obrzędach.

Brat Królik - Brer Rabbit. Trickster królik z amerykańskiego folkloru. Pochodzi od trickstera Hare z zachodnioafrykańskiej mitologii i został przeniesiony do południowo-wschodnich Stanów przez niewolników. W swoich przygodach wyprowadza zwykle w pole większe i potężniejsze postacie jak Brat NiedĽwiedĽ i Brat Lis.

Cuchama - "Wzniosłe Miejsce". W Kalifornii na granicy między Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem. Tamtejsi Indianie wierzyli, że ta góra została zbudowana w tajemniczy sposób, aby ludzie mogli na niej odbywać rozmowy z bogami. Nazywają ją także Górą Stworzenia. Tam, gdzie Ojciec Niebo i Matka Ziemia odprawiali swoje święte wesele, tam i dzisiaj jeszcze mieszkańcy niebios objawiają się ludziom, którzy umieją patrzeć "okiem serca", jak powiadają Indianie północno-amerykańscy.

Kojot - jeden z popularniejszych mitycznych postaci rdzennych mieszkańców Ameryki. Kojot pojawia się jako trickster. W jednym z mitów Indian Nawaho kojot ukarał giganta, który pożerał dzieci. Pod osłoną ciemności Kojot przekonał giganta dzieciożercę, że potrafi sprawić cud, łamiąc własną nogę i natychmiast ją lecząc, i zaczął walić (o ziemię) odartą ze skóry nogą jelenia, aż ją złamał. Gigant usłyszał łamanie kości. Potem Kojot splunął na nogę i zaśpiewał "Nogo, bądĽ cała!", a następnie pokazał własną nogę gigantowi, który był zaskoczony jej całkowicie zdrowym wyglądem. Kojot zaproponował, że powtórzy ten sam cud na jego nodze. Ten zgodził się i zawył z bólu, kiedy Kojot miażdżył jego nogę wielkim głazem.

Kruk - bohater kulturowy i trickster, występujący w mitologii rdzennych mieszkańców Ameryki, Eskimosów z Alaski oraz ludów zamieszkujących północno-wschodnie wybrzeże Ameryki i Kanady. Kruk urodził się w sposób magiczny, jako dziecko kobiety, która połknęła piórko lub, według innego przekazu, kamień. Niektóre ludy, jak na przykład Tlingit z południowej Alaski, wyobrażały sobie dwóch Kruków, jednego trickstera i drugiego bohatera kulturowego. Zwykle jednak postać ta ma cechy zarówno trickstera jak i stwórcy, na przykład w opowieści ludu Tsimshian o tym, jak Kruk ukradł ciała niebieskie chciwemu wodzowi i rzucił je na niebo. Ojciec Kruka jest najważniejszą postacią stwórcy u alaskańskiego ludu Eskimosów. W "pierwszych czasach" świata zszedł z nieba i stworzył suchy ląd, potem mężczyznę, liczne gatunki zwierząt i roślin, a wreszcie kobietę, towarzyszkę mężczyzny. Potem nauczył ich różnych umiejętności, jak wychowywanie dzieci, rozniecanie ognia i hodowla zwierząt.

Kukurydza - istnieje wiele północnoamerykańskich mitów wyjaśniających pochodzenie kukurydzy. Mit ludu Mikasuki z Florydy opowiada o dwóch braciach, którzy mieszkali ze swoją babką. Pewnego dnia, przejedzeni mięsem poprosili o inną strawę. Odtąd, gdy powracali z polowania, podawała im pyszną kukurydzę. Nigdy nie powiedziała im, skąd ją bierze, dlatego młodszy z braci poszedł za nią ukradkiem do spiżarni. Ku swemu przerażeniu odkrył, że odziera ją z własnego ciała. Tego wieczora bracia odmówili zjedzenia kukurydzy i stara kobieta zrozumiała, że poznali jej tajemnicę. Powiedziała, że musi ich opuścić na zawsze, ale będzie żyła nadal w postaci kukurydzy, która wyrośnie na jej grobie.

Ptak Gromu - podobny do orła stwór, który w wielu kulturach rdzennych mieszkańców Ameryki uosabia ducha pioruna i żywiołowych sił tworzenia i destrukcji. Z oczu tego zwierzęcia lub z jego dzioba wydobywają się błyskawice, a grzmot pioruna jest odgłosem trzepoczących skrzydeł. Piorunowy ptak ma podobno ogromną moc twórczą i destrukcyjną, a wszystko, w co trafi błyskawica, ma posiadać szczególną moc duchową. Na wybrzeżu północno-wschodnim Ptak Gromu jest wielkim bogiem nieba i poluje na wieloryby, które potrafi unieść w szponach. Szczep Lakota z Wyżyn postrzega tego stwora jako aspekt najwyższej istoty Wakan Tanka. Istnieje tam kult oparty na spotkaniach z tym zwierzęciem. Na Zachodzie mówi się, że na każdą z czterech ćwiartek świata, przypada jeden Ptak Gromu.

Manito, Manitu - tajemnicza nieznana siła przenikająca całą przyrodę i uosobienie sił i zjawisk przyrody w ich działaniu. Przez przybyłych białych kolonistów nazwana niesłusznie bogiem Manitou. Wielki Duch władający mocami natury, duchami i bóstwami. W wierzeniach Indian anglonkińskich bezosobowa siła sprawcza. Może być przekazana niektórym ludziom przez duchy przodków i wykorzystana mocą określonych rytuałów i zaklęć magicznych.

Orenda - w wierzeniach Indian Irokezów niewidzialna potęga, duch tkwiący w przyrodzie, zarówno w rzeczach jak i istotach żywych. Każdy kto nad nią zapanuje, może używać jej zgodnie ze swoją wolą.

Rhpisunt - Córka wodza, która według ludów północno-zachodnich poślubiła syna niedĽwiedzia. Zbierając jagody spotkała dwóch młodzieńców, którzy zaprowadzili ją do domu niedĽwiedzich ludzi. Wszędzie w nim wisiały płaszcze z niedĽwiedziej skóry, ponieważ istoty te miały ludzką postać, ale wychodząc z domu zawsze zakładały płaszcze na siebie. Dziewczyna poślubiła syna wodza niedĽwiedzi i urodziła dwoje młodych. Po jakimś czasie bracia Rhpisunt przyszli do niedĽwiedziej jaskini, a kiedy odchodzili dziewczyna i młode poszły za nimi. Po powrocie do rodzinnego domu dwa niedĽwiadki zdjęły z siebie płaszcze i okazało się, że są to dwaj młodzi, piękni chłopcy, którzy zostali wielkimi myśliwymi. Kiedy Rhpisunt zestarzała się i umarła, chłopcy powrócili do niedĽwiedzich ludzi. Ale współplemieńcy Rhpisunt, kiedy przypomnieli sobie o spokrewnionych z sobą niedĽwiedziach zawsze mieli dobre łowy.

Wakan - w tradycji Indian Siuksów niewidzialna potęga, duch tkwiący w przyrodzie.

Wakonda - odpowiednik Manito wśród plemion Dakota.

Wilk - postać stworzyciela z mitologii ludu Szoszonów z Ameryki Północnej. W dawnych czasach Wilk i Kojot byli najważniejszymi z ludzi, ale Kojot zawsze starał się Wilkowi przeciwstawić. Pewnego dnia rozmawiali oni o śmierci. Wilk powiedział, że zmarłych ludzi można przywrócić do życia wstrzeliwując pod nich strzałę, ale Kojot nie zgadzał się z tym, twierdząc, że gdyby to była prawda, to wkrótce na ziemi zabrakłoby miejsca. Wilk postanowił więc, że syn Kojota umrze pierwszy. Zrozpaczony Kojot poszedł do Wilka i poprosił, by go ożywił, tak jak wcześniej proponował. Wilk jednak przypomniał mu poczynioną wówczas uwagę, że ludzie umarli powinni zostać martwi. I tak już do tej pory zostało.

Wisakedjak - Trickster w podaniach plemienia Krik, znanego również pod zanglizowaną nazwą "Whiskey Jack". Najwyższa istota Manitu poprosiła Wisakedjaka, aby nauczył zwierzęta i ludzi harmonijnego współżycia, on jednak zamiast tego posiał zamęt. Rozgniewany Manitu zesłał wielką powódĽ, którą przeżył tylko Wisakedjak wraz z kilkoma zwierzętami. Świat i jego mieszkańcy zostali jednak stworzeni od nowa.

Ziemski Nurek - istota, która nurkuje na dno oceanu, aby wynieść muł, z którego powstanie pierwszy ląd. Według mitologii Czejenów najwyższa istota Maheo ("Wielki Duch") stworzyła Wielką Wodę wraz z innymi stworzeniami wodnymi. Ptactwo wodne szybko znudziło się lataniem i zaczęło nurkować w poszukiwaniu stałego lądu. Wreszcie łyska powróciła z małą grudką mułu, którą upuściła do ręki Maheo. Kiedy Maheo zaczął ją ugniatać, powiększyła się do takich rozmiarów, że tylko Babka Żółwica mogła je unieść. Na jej grzbiecie mułu rosła nadal- w ten sposób stworzony został pierwszy ląd.

Mitologia Eskimoska

Adliwun - podwodna kraina zmarłych.

Anguta - ojciec Sedny.

Duch Księżyca - jedna spośród trzech największych sił duchowych obok Ducha Powietrza i Ducha Morza. Duch Księżyca to bóstwo męskie i wielki myśliwy. Zamieszkuje on krainę niebios, patronując płodności, śmiertelności oraz, według Eskimosów zamieszkujących tereny Alaski, zwierzętom. Duch Księżyca jest zasadniczo dobrotliwy, ale postrzegany jako bóstwo groĽne, ponieważ reaguje na złe uczynki ludzi zsyłając na nich złą pogodę, a także liczne niepowodzenia w czasie łowów i wojny.

Duch Morza - najważniejszy z trzech duchów. Duch morski zwany między innymi Sedna i Nuliajuk, patronuje wszystkim stworzeniom, którymi żywią się ludzie. Przybiera postać kobiecą i mieszka w głębinach morskich, wysyłając stamtąd stworzenia, które mają być złowione w charakterze pożywienia. Według jednego z mitów Eskimosów Duch morski był pierwotnie dziewczyną, którą ojciec zmusił do poślubienia psa. Kiedy małżeństwo rozpadło się, wyszła za mąż za burzowego petrela (ptak), ale ojciec odebrał mu ją. Petrel wytropił ich jednak i sprowadził burzę, która omal nie wywróciła ich kajaka. Przerażony ojciec chciał rzucić dziewczynę morskiemu ptakowi, ale ona chwyciła się kurczowo burty, więc odrąbał jej palce. Dziewczyna opadła na dno morskie i stała się Duchem Morza. Jej odrąbane palce zmieniły się w foki i morsy.

Duch Powietrza - jedna spośród trzech największych sił duchowych. Znany jest w dalekich regionach Północy jako Sila ("Pogoda”, "Inteligencja”). Duch Powietrza żyje wysoko ponad ziemią i sprawuje władzę nad deszczem, śniegiem, wiatrem i morzem. Jest na ogół łagodny, ale postrzegany jako bóstwo groĽne, ze względu na wyczulenie na złe uczynki ludzi zsyłając na nich chorobę.

Main - opiekun słońca. Pewnego dnia w świecie wyższym na szczyt wzgórza wbiegł łoś, wziął słońce na rogi i uciekł do lasu. W świecie pośrednim, w którym żyją ludzie, zapadły ciemności, dlatego Main założył uskrzydlone narty i uleciał do wyższego świata, gdzie o północy zabił łosia strzałą z łuku. Słońce wróciło ponad wzgórze, a wraz z nim światło. Od tego czasu historia ta powtarza się co noc.

Nuliajuk - jedno z eskimoskich imion Ducha Morza.

Sedna, Arnaknagsak - bogini morskiej fauny, władczyni morskich odmętów, groĽnych sił przyrody.Upiorna bogini podziemnego świata. Nieprzyjaciółka ludzi.

Sila - duch powietrza światła i klimatu.

Święto Pęcherza - zimowa uroczystość Eskimosów z Alaski, podczas której nadmuchane pęcherze wszystkich ssaków morskich upolowanych podczas roku są wpychane do przerębli. Ma to rzekomo pozwolić duchom zwierząt na powrót do świata duchów, gdzie przebywają one wśród zwierząt i skąd mogą być znowu odesłane na ziemię jako zwierzyna łowna.

Tornak - w mitologii eskimoskiej nieudolny twór pierwszego bóstwa ojca-kruka (Tukungersak), zły duch, ojciec wszystkich demonów świata.

Tukungersak - eskimoski heros-cywilizator. Ptak-człowiek, ojciec-kruk stworzył nieudanego człowieka, który okazał się demonem Tornakiem. Potem ulepił z gliny i ożywił prawdziwych ludzi.

Tunia - eskimoski straszliwy zły duch. 

www.paranormalium.pl

Offline

 

#11 2007-11-05 14:20:48

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia indyjska


Bogowie

Adibuddha - pan świata, twórca wszystkiego, mąż Pradżńaparamity.

Agni - bóg ognia, słońca, pioruna, opiekun zaślubin, był prawdziwie domowym i przyjacielskim bóstwem, odgrywał dużą rolę w rytuale ofiar, pośrednik między ludĽmi i bogami. Zsyłał gorączkę jako karę za grzechy.

Amitabha - bóg długowieczności i rajskiego życia, władca zachodu.

Arjaman - bóg umów i małżeństwa.

Aświnowie - w mitologii Wed synowie Surji (Słońca) i bracia Uszas (Jutrzenki), bliĽnięta jeżdżący po niebie na rydwanie zaprzężonym w skrzydlate rumaki; boscy lekarze cudotwórcy, leczyli bogów i ludzi.

Awalokiteśwara - "Pan Patrzący w Dół"; bóg miłosierdzia i litości o kilku twarzach, pomaga rozbitkom i ofiarom rozbójników i dzikich bestii. Bodhisattwa współczucia znany jako Padmapani. Mówi się, że osiągnął najwyższe oświecenie, ale zawiesił swoje uwolnienie od cyklu narodzin i śmierci, aby pomagać w zbawieniu ludzkości. Czczony głównie przez buddystów w Tybecie, gdzie znany jest jako sPyanrasgzigs (lub Chenrezi) gdzie uważa się, że jego wcieleniem jest Dalajlama. Awalokiteśwara ma tysiąc imion, co symbolizuje nieskończoną zdolność okazywania miłosierdzia.

Bel - bóg złodziei.

Bhaga - bóstwo personifikujące szczęście, patronowało bogactwu.

Brahma - jeden z Trimurti. Jego żoną była Saraswati, a synem Agni, ich dzieckiem był również Manu, uważany za pierwszego człowieka. Obok Wisznu Zachowawcy i Śiwy Niszczyciela należy do trójcy w indyjskiej mitologii. Stwórca i opiekun świata, królujący w najwyższym z ziemskich światów. Brahmaloce, twórca rytmu czasu i przestrzeni, stawania się rzeczy, wykonawca woli przeznaczenia. Przedstawiany jako czerwonoskóry mężczyzna o czterech głowach, pierwotnie miał ich pięć, ale jedna spłonęła pod palącym spojrzeniem trzeciego oka Śiwy. W czterech rękach trzyma berło ( różaniec), łuk, dzban na wodę i manuskrypt Rygwedy.

Bryhaspati - nauczyciel bogów i zarazem personifikacja planety Jupiter; uosobienie mocy kapłańskiej, wynalazca mowy, miał siedem ust, sto skrzydeł, rogi i niebieskie plecy.

Czandra - bóg księżyca, miał 27 żon.

Daksza - "Rytualna Namiętność". Bóg stworzyciel wczesnego panteonu wedyjskiego. Był często zaliczany do Siedmiu Mędrców, którzy narodzili się z umysłu boga Brahmy i tak jak on nazwani byli PradĽapati ("Pan Stworzeń"). Daksza wyskoczył z kciuka prawej ręki Brahmy. Daksza był ojcem wielu żon bogów, na przykład Sati, żony Śiwy. Kiedyś Daksza składał ofiarę z konia, w czym uczestniczyli wszyscy bogowie z wyjątkiem Śiwy, któremu nie wolno było brać udziału w żadnym składaniu ofiar. Wściekły z powodu tego zakazu, za namową Sati, Śiwa zakłócił uroczystość i zesłał na ziemię choroby. W alternatywnym przekazie składanie ofiary zakończyło się wielką bijatyką, w trakcie której Śiwa oderwał głowę Dakszy i wrzucił ją do ognia ofiarnego. Kiedy się uspokoił, zastąpił głowę Dakszy głową koĽlęcia.

Dewas - bogowie pierwszych Ariów, "istoty jaśniejące".

Dhatar - boski stwórca nieba, ziemi, słońca, księżyca, przestrzeni powietrznej i światła.

Djaus, Djausz, Djaus Pitar - indoeuropejski bóg nieba, stanowi z żoną Prithiwi parę bogów - rodziców świata i bóstw.

Dżagamata - bóg indyjski.

Ganesia, Ganeśa, Ganesha, Ganapati - bramińskie bóstwo uczoności; pan ganów, bóstw podziemnych, czczony jako bóg mądrości, usuwający przeszkody na drodze do osiągnięcia celu. Syn Śiwy i Parwati, przedstawiany jako korpulentny maluch z łbem słonia lub jako otyły mężczyzna z głową słonia. Uchodzi za patrona mądrości i życiowego powodzenia.

Ghansayany - bóstwo będące opiekunem plonów, czczone przez Gondów.

Hanumantha - jeden z grupy bogów głównych Surów.

Hanuman, Hanumant - bóstwo czczone w postaci małpy, syn boga wiatru. Jeden z bohaterów epopei Ramajana, w której był wiernym sprzymierzeńcem głównego bohatera- Ramy i jego żony- Sity, w ich walce z demonem Rawaną. Epopeja ta opisuje wiele czynów Hanumana świadczących o jego wielkiej sile i rozumie. Hanuman jest uważany za bóstwo wyzwalające od trudności. Kiedy Hanuman został schwytany przez syna Rawany ten kazał podpalić bogu ogon za wszystkie jego wyczyny. Hanuman płonącym ogonem podpalił całe królestwo Rawany.

Himawant, Himalaja - bóg gór, personifikacja Himalajów.

Indra - mit. indoirańska; król bogów w Rygwedzie, jedna z najważniejszych postaci panteonu wedyjskiego. Bóg wojowników, płodności, zapładniający pod postacią byka ziemię, zwierzęta i kobiety (bóg hinduski, podobnie jak Brahma); zarazem pijak i hulaka. W Wedach bóg wiatru, burzy i wojny; w hinduizmie strzeże wschodniej strony świata; Zabójca smoka Wrtry. Według niektórych podań Indra był jednym z Adjtów, synem bogini Aditi. Ideał boga-wojownika, który poświęcał życie walcząc z siłami zła i chroniącego boski ład (ład kreacyjny czyli rytę) przed mocami chaosu. Uosobieniem owych mocy jest główny przeciwnik Indry, demon Wrytra, który więzi wody i światło. Opowieść o zwycięskiej walce Indry z Wrytrą i uwolnieniu życiodajnych żywiołów jest podstawowym mitem staro indyjskim. Indra panuje nad firmamentem, w zależności od humoru, zsyłając deszcz lub gromy. Przedstawiany był jako mężczyzna z czterema rękami i z ciałem pokrytym oczami, zasiadający w złotym rydwanie zaprzężonym w dwa płomieniste rumaki lub dosiadający słonia.

Jakszowie - bóstwa zamieszkujące drzewa, gaje.

Jama, Yama - bóg śmierci, władca świata podziemnego. Wraz z Jami stanowili prarodziców ludzkości. Byli pierwszymi śmiertelnikami. Jama odkrył dla ludzi drogę śmierci. Stróż południowej strony świata.

Kala - bóg personifikujący czas i jego nieubłagane działanie zmierzające do śmierci.

Kama - bóg miłości, przedstawiany jako siedzący na papudze młodzieniec, dzierżący w ręku łuk z trzciny cukrowej i strzały z kwiatów. W filozofii ind. uosobienie siły twórczej świata.

Kriszna - bóg pasterzy, póĽniej identyfikowany z Wisznu; występuje w poemacie religijno-filozoficznym Bhagawadgita, opiewany w poemacie Gitagowinda. Bóg wedów.

Kubera - bóg bogactwa i skarbów, brzydki brzuchacz z kiesą.

Kumara - bóg wojny.

Lakeśwar - buddyjskie bóstwo, mające wiele głów i rąk.

MaindĽuśri - "PrzyjaĽnie Majestatyczny". Bodhisattwa, który ma usunąć ze świata niewiedzę.

Marutowie - bogowie burzy.

Mitra - bóg przyjaĽni, pan prawdy, znawca prawa i moralności.

Nagowie - bóstwa wężowe, dawcy płodności, stróże podziemnych skarbów.

Narasinha - bóg Wisznu pod postacią człowieka-lwa.

Pardżanja - bóg deszczu, burzowych chmur i pogody.

PradĽapati - w okresie wedyjskim uważany był za boga stwórcę wszechrzeczy, póĽniej utożsamiony z bogiem Brahmą.

Puszan - przychylny ludziom, szczodry bóg płodności, patron stad i wędrowców.

Rudra - brutalny bóg personifikujący śmiercionośną burzę i zabójczy gniew, bóg wichrów, władający także demonami i duchami. Rozgniewany, wysyła swoich podopiecznych do walki z ludĽmi. Karze powodując bóle ciała.

Sakka - król bogów w Twatsima (dolne królestwo hinduistycznego nieba) i jedno z wcieleń boga Indry. Według mitologii buddyjskiej Sakka propagował nauki Buddy w czasie jego minionych wcieleń.

Śiwa, Śiwa, Bhubaneszwar, Shiva - bóg z Trimurti (trójca wraz z Brahmą i Wisznu). "Łaskawy. Bóg-Ostateczna Rzeczywistość utworzona ze światła i czucia, który "niweczy i przywraca", tzn. jako Mahadewa ("Wielki Władca") przywraca to, co niszczy jako Mahakala- bóg reprezentujący wszystkie aspekty sacrum w całej złożoności i skrajności: mroczne uosobienie pierwiastka destruktywnego (zagłady, śmierci, choroby), a zarazem personifikacja pierwiastka kreatywnego i energii witalnej. GroĽny "porywacz" życia oraz dobrotliwy opiekun, lekarz ludzi i zwierząt. Niszczyciel wszechświata i jego stwórca. Ekstatyczny taniec (tandawa), któremu się oddaje jako NataradĽa symbolizuje wszystkie najważniejsze momenty istnienia kosmosu. Eufemiczne określenie bóstwa, którego najdawniejszym mianem jest Rudra, najważniejsza, obok Wisznu, postać panteonu indyjskiego Siedziba Śiwy znajduje się na górze Kajlas , jego wierzchowcem jest byk Nandi, małżonką- bogini Parwati. Synami boskiej pary są Ganeśa i bóg wojny Skanda. Przedstawiany jako postać z czworgiem ramion, czterema twarzami i trojgiem oczu (oko na środku czoła rzuca ogniste spojrzenia, których boją się wszyscy). Prawą stopą przygniata karła Mulajakę, symbolizującego zbawienie. Ubrany w skórę tygrysa, wokół ramienia ma owiniętego węża symbolizującego moc. Najważniejszy atrybut Śiwy to trójząb.

Skanda - mający różne inne imiona, na przykład: Karttikeja, Subrahmanja lub tamilskie Muruhan. Był to mityczny, indyjski bóg wojny. Narodowy bóg Tamilów, opiekun ich języka i literatury. Syn tamilskiej bogini wojny Kottrawaj, póĽniej uznany za syna Śiwy i Parwati. Kiedy Śiwa i Parwati odbywali pierwszy stosunek inni bogowie przeszkodzili im, w obawie, że potomek Śiwy mógłby być zbyt potężny. Śiwa uniósł swe ogniste nasienie, zbyt gorące, aby je powstrzymać. Krążyło ono wśród bogów, aż wpadło do Gangesu, gdzie uległo inkubacji. Skanda urodził się z sześcioma głowami i został wykarmiony przez Plejady. Pokonał demona Taraka i uratował świat przed zniszczeniem na czele armii bogów. Kiedy Parwati ujrzała go po raz pierwszy z jej piersi trysnęło mleko, uznała go wówczas za rodzonego syna.

Soma - bóstwo reprezentujące święty napój ofiarny wyciskany z roślin.

Surja - bóg słońca.

Twasti - stwórca całego świata, praojciec ludzkości.

WadĽrapani - "Władca Pioruna". Bodhisattwa czczony jako unicestwiający zło.

Waju - powstały z oddechu Puruszy, bóg wiatru.

Waruna - bóg oceanu z Aditjów. Opiekun i stróż odwiecznego ładu (rita), bóg morza i wody, nadzorca myśli i poczynań i myśli istot żywych. W najstarszych czasach wedyjskich był królem wszechświata i gwiaĽdzistego nieba oraz bogiem przynoszącym deszcz, dopóki Indra nie odebrał mu tej funkcji. Waruna wykopał łożyska rzek i oceanów, ustalił orbity planet. Przedstawiany jako jeĽdziec dosiadający Makary, potwora morskiego, często rzeĽbionego z ogromną paszczą ziejącą wprost na patrzącego. Atrybutem Waruny jest pętla, którą każe grzeszników.

Wisznu - bóg-zbawiciel, jeden z najwyższych z trójcy, twórca bogów. Towarzysz i sojusznik Indry, bóg, który trzema krokami przemierza świat, czczony jest pod postacią 10 awatar. Bóstwo, którego głównym zadaniem jest utrzymanie wszechświata i panującego w nim ładu- jeśli zostanie zachwiany, Wisznu pod postacią człowieka lub zwierzęcia zjawia się i przywraca porządek. Siedzibą Wisznu jest niebo, jego wierzchowcem- ptak Garuda, a małżonką Lakszmi (lub Śri). Jego żona powstawała podczas, gdy Wisznu kierował ubijaniem masła z oceanu. W ikonografii Wisznu przedstawia się najczęściej albo jako leżącego mężczyznę, który spoczywa na ciele unoszącego się na wodach oceanu węża Seszy (lub Ananty), lub jako czterorękiego władcę wyposażonego w atrybuty: lotos, konchę, dysk i maczugę.

Boginie

Aditi - wedyjska bogini, matka Wamany-Wisznu, synonim Słońca. Uosobienie wolności, zwycięstwa nad złem, daje potomstwo.

Apas - boginie, młode kobiety-matki personifikujące wody kosmiczne, w których mieszkali Waruna i Agni.

Aranjani - bogini przyrody, lasów i matka dzikich bestii.

Bhajrawi - bogini śmierci, nosi girlandę z ludzkich głów.

Bhumidewi - bogini ziemi.

Bhuwaneśwari - bogini wiedzy.

Buddhi - żona Ganesii.

Czamunda - bogini wedyjska.

Czanda - boginka, należy do kręgu dżinijskiej mitologii.

Dewi - Wielka Bogini Matka, jej aspektem jest Kali.

Durga - "Niezgłębiona", jedno z imion Kali, żony Śiwy. Przerażająca postać bogini Kali.

Ganga - bogini, córka Himawatu (bóstwa Himalajów), która jako rzeka (Ganges) zstąpiła z nieba, aby służyć ludziom, użyĽniając i uświęcając ziemię. siwa, aby złagodzić impet jej upadku, pozwolił bogini wylądować na swych splecionych włosach. Śiwa rozdzielił Gangę na siedem rzek (Ganges i jego dopływy), aby mogła przybyć na ziemię, nie wyrządzając szkód, w postaci katastrofalnej powodzi. Jako bogini często przedstawiana jest na swym wierzchowcu, makarze, który był morskim potworem. Wyobrażona została w monumentalnym zespole rzeĽb (Narodziny Gangi) w Mahabalipuram. Ganges jest świętą rzeką hindusów, uważa się, że kąpiel w jej wodach oczyszcza duszę i uwalnia od grzechów. Wrzuca się do niej również prochy zmarłych.

Gauri - bogini płodności.

Ila - bogini modlitwy i ofiary płynnej, personifikacja libacji złożonej z mleka i masła.

Lakszmi, Kamala, Lotos - bogini piękności i szczęścia, żona Wisznu. Wyobrażana z 4 rękami, trzymająca muszlę, lotus, dysk, maczugę.

Mahi - bogini personifikująca ziemię.

Maja - bogini ułudy.

Manasa - bogini, córka Śiwy zrodzona jego myślą.

Marijamman - bogini z pewnej południowoindyjskiej wioski. Dziewczyna pochodziła z wysokiej kasty braminów. Została uwiedziona przez pewnego niedotykalnego (pochodzącego z niższej kasty), który przebrał się za bramina, a kiedy po ślubie odkryła oszustwo, popełniła samobójstwo. Natychmiast po śmierci została boginią i ukarała byłego małżonka spalając go na popiół lub upokarzając w inny sposób. Marijamman często uważana jest za "małżonkę" i patronkę wioski. Może być ona również odpowiedzialna za wywoływanie chorób i kontrolę nad nimi.

Minakszi - wojownicza bogini, czczona w Maduraj jako małżonka Śiwy. Według podań była córką królewskiej pary, która narodziła się z trzema piersiami i była wychowywana przez rodziców jako chłopiec. Wstąpiła na tron po swym ojcu, podbiła świat, a następnie wyruszyła na świętą górę Kajlasa, aby wyzwać boga Śiwę. Spotkawszy się jednak z wielkim bogiem stała się nieśmiała i powściągliwa. Utraciła też trzecią pierś. Historia ta kontrastuje z mitem o Parwati, której łagodny charakter ujarzmiał dzikiego i wojowniczego Śiwę.

Parwati - bogini dosiadająca lwa, żona córka Himalai.

Prythiwi, Prithiwi - uważana za wedyjską boginię Ziemi, małżonkę Djausa Pitara.

Raka - bogini obfitości, dawczyni snów.

Ratri - bogini nocy.

Saraswati - bogini wód, personifikacja rzeki o tej nazwie, żona Brahmy. Przedstawiana jako uśmiechnięta, młoda i bardzo piękna kobieta, która była ubrana w wyszywane złotem sari, trzymająca w jednej dłoni księgę, symbol nauki i pisarstwa, w drugiej winę (indyjską lutnię), na której grała. Płynie na łabędziu, co symbolizuje jej pełną kontrolę nad własnymi uczuciami- warunek sukcesu w sztuce czy literaturze.

Sati - "Siła". Córka Dakszy i pierwsza żona Śiwy. Według jednego z przekazów, kiedy Śiwa został wykluczony z zarządzonego przez jej ojca obrzędu składania ofiar z konia, Sati ogarnął taki wstyd, że się spaliła. W wyniku reinkarnacji wcieliła się w Umę lub Parwati (drugą żonę boga).

Szaszthi - "Szósta". Bogini porodu i patronka nowo narodzonych dzieci. Jej imię pochodzi od zwyczaju oddawania jej czci w szóstym dniu po porodzie dla zaznaczenia, że minął niebezpieczny okres zarówno dla matki jak i dla dziecka.

Uszas - bogini zorzy porannej.

Inne postacie i zagadnienia

Aditjowie - bóstwa wedyjskie, walczą przeciw złu i nagradzają za dobro, reprezentują boskie światło, synowie Aditi, początkowo w liczbie 6, póĽniej 12, m.in.: Waruna, Mitra, Arjaman, Bhaga, Ansia Daksza, Indra, Sawitar, Agni.

Adża Ekapad - Jednonogi Kozioł, błyskawica która podtrzymuje niebo.

Agastija - jeden z boskich mędrców, autor wielu hymnów Rygwendy.

Agnihotra - ofiara składana za pośrednictwem ognia. Polegała ona na wlewaniu do ognia ghi (płynnego masła) i recytacji hymnów. Był to jeden z najważniejszych rytuałów okresu braminizmu.

Ahalja - stworzona przez Brahmę pierwsza kobieta, małżonka mędrca Gautamy.

Ajrawata - słoń Indry.

Ajus - władca księżycowej dynastii, ojciec Nahuszy.

Alaka - legendarne boskie miasto w Himalajach.

Amrita - napój bogów zapewniający im nieśmiertelność.

Ananta - "Nieskończony". Był olbrzymim wężem, na którego zwojach bóg Wisznu wypoczywa w kosmicznych wodach w czasie przerw pomiędzy powstawaniem kosmosu. Określany jest też jako Sesza ("Pozostałość"). Ananta był uważany za syna Kadru, córki boga Dakszy i przodka wszystkich węży.

Apah - dają wiernym zdrowie, nieśmiertelność i bogactwo, oczyszczają z grzechów, towarzyszą Pardżanji.

Apam Napat - reprezentuje ogień powstały z wody zgromadzonej w chmurze.

Apsara, Apsaras - półboska istota płci żeńskiej o niezwykłej urodzie. W Wedach ukazywana była jako nimfa wodna, według póĽniejszych podań jako niebiańska tancerka i kurtyzana. W mitologii okresu powedyjskiego apsary uznawane były za żony lub kochanki gandharwów. Zamieszkiwały one wtedy raj boga Indry, występowały w jego orszaku. Najsłynniejsze i najpiękniejsze apsary to: Menaka i Urwaśi.

Ardżuna - legendarny bohater, przyjaciel Wisznu.

Asura - w Rigwedzie epitet przysługujący bogom; w póĽniejszej literaturze olbrzymi demon wrogi bogom, rzadziej ludziom.

Asurowie - w mitologii indyjskiej żądne władzy, złe, podstępne demony, duchy niszczycielskie.

Aśwamedha - w hinduizmie była to ofiara z konia, którą mógł złożyć tylko niezależny władca.

Atharwaweda - jedna z czterech części Wed, podstawowych tekstów literatury staroindyjskich. Sanhita (Wedy) Atharwaweda jest w znacznie mniejszym stopniu niż pozostałe sanhity związana z ofiarą wedyjską. Treść jej stanowią głównie zaklęcia, a także formuły magiczne. Mantry Atharwawedy odmawiał zwykle w myśli tylko jeden z czterech głównych kapłanów- ofiarników, którego zadaniem było niedopuszczenie do jakiejkolwiek pomyłki w odbywanym rytuale.

Atman - dusza, niezmienna w toku przemian Sansary.

Awatar, Awatara - wcielenia boga Wisznu:
1. W rybę Matsja ratującą Manu podczas potopu.
2. W żółwia Kurma dĽwigającego górę Mandara służącą bogom do mącenia oceanu.
3. W dzika Waraha wyciągającego z przepaści wtrąconą tam przez demona Ziemię.
4. W człowieka-lwa Narasimha zabijającego demona, który zapanował nad światem.
5. W karła Wamana przemierzającego trzema wielki mi krokami wszechświat dla wyzwolenia spod władzy demona.
6. W wojownika Parasiurama niszczącego kastę rycerzy dla zapewnienia przewagi braminom.
7. W bohatera Ramę.
8. W bohatera Krysznę.
9. W Buddę.
10.W Kalki-Kalkina - przyszłe i jedyne wcielenie na białym koniu z płonącym mieczem w ręku.
Bagala - kobieta z głową żurawia, włada morderstwami, truciznami i magią.

Balarama - brat Kryszny, powstał z białego włosa.

Bali - król trzech światów (m.in. podziemi).

Bhiszma - przeciwnik Ramy-Wisznu.

Bodhisattwa - "Ten, Którego Istotą Jest Oświecenie". Osiągnął najwyższe oświecenie, ale opóĽnił swe wejście w doskonały stan nirwany, aby pomóc w zbawieniu rodzaju ludzkiego. Wydaje się, że bodhisattwowie byli pierwotnie aspektami osobowości Buddy. Następnie te aspekty rozwinęły się w indywidualne istoty, których kult stał się podstawą rozkwitu mitologii. Wśród głównych bodhisattwów występuje Amitabha, Awalokiteśwara, Maitreja, MaindĽuśri i WadĽrapani.

Czitragupta - sekretarz państwa zmarłych.

Dajtja - jeden z rodzajów demonów, nazwanych od imienia ich matki Diti, która była córką Dakszy i żoną Kaśjapy, jednego z Siedmiu Mędrców. Większość Dajtjów została zabita w bitwie pomiędzy Asurami i Dewami podczas ubijania masła z oceanu.

Dakini - personifikacja żeńskiego aspektu inteligencji Buddy.

Dapi - w tradycji indyjskiej zły duch wywołany z grobu za sprawą magii, aby pomóc swemu zaklinaczowi czynić zło.

Dewa - ogólna nazwa bóstw wedyjskich.

Dewy - w mitologii indyjskiej bóstwa twórcze, dobre duchy.

Dewaki - Matka Kryszny-Wisznu.

Dhanawantari - lekarz bogów.

Draupadi - żona Ardżuny.

DĽambudwipa - okrągły kontynent w centrum świata. W samum środku DĽambudwipy wyrasta góra Mandara, której użyły Asury i Dewy do ubicia masła z oceanu. Kontynent ten okrąża wielki Słonowodny Ocean i kolejnych siedem kontynentów na przemian z siedmioma morzami.

DĽanaka - król Widehy i ojciec Sity, która była żoną Ramy.

Gaja - w mitologii indyjskiej przewrotny demon, wróg ludzkości. Pokonany przez Śiwe.

Gandharwowie - klasa istot półboskich, muzyków i śpiewaków niebiańskich, kochanków nimf, apsar. Opiekunowie płodności i erotyzmu.

Garudi - w tradycji indyjskiej ptak - złodziej: ukradł boską roślinę some i ofiarował ją ludziom. GnieĽdzi się na Drzewie Kosmicznym, tocząc wieczysta walkę z wężem, którego mięsem się żywi, natomiast jego wróg wyjada mu pisklęta.

Garuda, Mahabharata - złocisty pół człowiek, pół ptak który w mitologii indyjskiej pełni funkcję "wierzchowca" boga Wisznu. Ten olbrzymi ptak o ognistych piórach utożsamiany jest ze słońcem, ogniem (Agni, Ti), śmiercią (Jama) i Feniksem.

Gautama - legendarny Ryszi, mędrzec, święty mąż.

Hajagriwa - jeden z dajtów, który z ust śpiącego Brahmy wykradł cztery wedy.

Hiranjakasipu - demon indyjski.

Isia - duch świata.

Jadżnia - półbóg indyjski o jeleniej głowie, jest personifikacją ofiary.

Jakszowie - w wierzeniach indyjskich złodziejskie duchy. Pomagają jednak człowiekowi i chronią go przed złymi demonami.

Joni - symbol boskiej kobiecej siły rozrodczej.

Kabadha - potwór.

Kajlasa - siedziba boga Śiwy.

Kali, Sati, Durga, Mahadewi, Parwati - "Czarna"; bogini śmierci, żona Śiwy o czarnej skórze i czerwonym obliczu, o ośmiu rękach, z naszyjnikiem z ludzkich czaszek. Jest aspektem wielkiej Dewi (ciemna strona Dewi). Czczona na terenach podhimalajskich.

Kalija - jadowity wąż o pięciu głowach, który był utrapieniem świętej rzeki Yamuna. Młody Kryszna podporządkował sobie Kaliję, tańcząc na jego głowach i wypędzając go wraz z wszystkimi towarzyszącymi mu wężami do oceanu.

Kalkin - widziany pod postacią białego konia, dziesiąty awatar Wisznu, zbawca, którego oczekują Hindusi, i który przybędzie na końcu świata.

Kalpa - podstawowy cykl kosmiczny.

Kamsa - niegodziwy król Mathury i wróg Kryszny.

Karna - wielki bohater Mahabharaty. Przyszedł na świat w cudownym pancerzu i z czarodziejskimi kolczykami; przedmioty te, czyniły go niewrażliwym na rany.

Kusia - legendarny syn Ramy-Wisznu.

Lakszmana - brat i towarzysz boskiego herosa Ramy, siódmej awatary Wisznu. Lakszmana towarzyszył Ramie w wielu bohaterskich wyczynach.

Maja - w filozofii indyjskiej ułuda, potężna siła tworząca złudzenie świata materialnego.

Majtreja - Budda, który ma nadejść w przyszłości a tymczasem przebywa w niebie jako Bodhisattwa.

Mahisza - "Bawół"; demon w postaci bawołu. Nie mógł go nikt pokonać więc zawładnął światem i bogów wygnał z nieba. Zginął z ręki Durgi przebity trójzębem Śiwy.

Makara - fantastyczne, hybrydalne zwierzę wodne, posiadające cechy krokodyla, delfina, ryby i niektórych gadów.

Mandara - legendarna góra tłuczek.

Manu - mędrzec ocalony z potopu, praojciec ludzkości, według tradycji był pierwszym człowiekiem i królem ludzkości.

Mara - zły duch, który kusił Buddę.

Matali - woĽnica Indry.

Mathura - miasto w Indiach, w którym miał się narodzić Budda.

Meru - mityczna góra w samym środku Ziemi, otoczona czterema pasmami gór z czterech stron świata, na których mieszkali bogowie.

Mumai - w folklorze indyjskim psotny duszek. Lubi straszyć ludzi.

Nadin - wierzchowiec boga Śiwy.

Naga - duch lub demon zamieszkujący podziemne miasto Bhogowati, o wyglądzie półczłowieka-półwęża, posłaiec Wisznu. Jeden z rodzajów wężów, potomków Kadru, córki boga Dakszy. Naga często pojawiali się jako szkodniki, na przykład wielogłowy wąż Kalija, który był podporządkowany Krysznie. Nie wszystkie nagi były jednak wrogie i niszczycielskie. Wśród królów nag był wielogłowy Wasuki, którego bogowie i demony wykorzystały do kręcenia górą Mandra podczas bicia masła z oceanu. Gdzie indziej opowiadają, że na jego wielu głowach spoczywał świat (kiedy się rusza, powoduje trzęsienie ziemi). Inny Naga, Ananta, jest miejscem wypoczynku Wisznu w okresach między wchłonięciami i emanacjami kosmosu. Naga byli szczególnie wrogo usposobieni wobec Garudy, którego matka Winata, antenatka wszystkich ptaków, była siostrą Kadru. Naga są często wyobrażani jako kobry.

Nandin - biały byk, wierzchowiec Śiwy.

Naraka - świat pozagrobowy, ogólna nazwa wszystkich kręgów piekieł.

Nirwana - sensie przenośnym; całkowite ustanie bytu indywidualnego. Według np. buddystów jest to nicość tylko względna, określana pozytywnie jako nieśmiertelność i szczęście nie dające się wysłowić.

Pandawa - wzgórze, na którym przebywał i medytował Budda.

Patala - podziemie zamieszkane przez istoty demoniczne.

Pinaka - trójząb Śiwy.

Pipal - święte drzewo Buddy.

Purany - zbiór hinduistycznych tekstów religijnych, powstałych w latach 250-1700 n.e. Jest to największe Ľródło indyjskich mitów. Istnieje osiemnaście wielkich "Puran" i wiele mniejszych. Ramajana- Jedna z dwóch wielkich epopei w sanskrycie (druga to "Mahabharata"). Stworzona między rokiem 200 p.n.e. a rokiem 200 n.e. koncentrowała się na życiu i bohaterskich czynach boga Ramy i obejmowała mnóstwo innych materiałów mitologicznych.

Purusza - bohater, przyjaciel Ahtiego.

Puszpaka - ogromny, cudowny, latający rydwan, kierowany myślą woĽnicy.

Tuonela - pierwsza świadoma istota.

Radha - jedna z gopi, młodych kobiet ze szczepu pasterzy bydła, wśród których wychowywał się Kryszna. Radha była ulubioną gopi Kriszny, a uczuciowy związek tej pary (nie jest pewne, czy Radha została jedną z licznych żon Kriszny) uznawany jest za symbol zażyłości między bogiem i jego wyznawcami.

Rakszasa - demon organizujący małżeństwo przez porwanie.

Rama - legendarny bohater Ramajany.

Rawana - w mitologii indyjskiej wielki, niezniszczalny demon. Walczył z Ramą, wcieleniem Wisznu.

Ryta, Rita - w wedyzmie było to odwieczne prawo, ład wszechświata, potęga władająca porządkiem kosmicznym i moralnym, strzeżona przez boga Warunę.

Sansara - wędrówka dusz, odpowiednik reinkarnacji.

Siedmiu Mędrców, Ryszi - siedmiu mężczyzn wielkiej mądrości i siły duchowej, którzy często pojawiają się w indyjskich mitach. Owych Siedmiu Mędrców to: Atri, Bharadwadża, Gautama, Damadżagni, Kaśjapa, Waśisztha i Wiśwamitra.

Sita - indyjski król małp. Sugriwa został obalony przez swego brata Valina. Jeden z jego ministrów Hanuman, zjednał sobie pomoc Ramy, który zabił Valina i zwrócił Sugriwie tron. Sugriwa odwdzięczył się pomagając Ramie w pokonaniu demona Rawany.

Siakti - personifikacja energii boga w postaci żeńskiej.

Siesza - legendarny wąż.

Sugriwa - legendarny król małp.

Surabhi - boska krowa obfitości, matka całego bydła. Surabhi była podobno jednym ze skarbów, które powstały z ubijania masła z oceanu.

Swarga - niebiański raj Jamy, póĽniej Indry, na górze Meru.

Tami - patronka rzeki Jamuny.

Taraka - ludożerczy demon.

Tilottama - najpiękniejsza z kobiet, na rozkaz Brahmy stworzona z najcenniejszych klejnotów.

Twasztri - bramin, wróg Indry.

Ubijanie masła z oceanu - wielki akt stworzenia (przeobrażanie się chaosu w kosmiczny ład) podjęty przez bogów (znanych jako Dewy) i demony (As 


www.paranormalium.pl

Offline

 

#12 2007-11-05 14:22:12

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia japońska


Do VI w n.e. w Japonii uprawiano różne kulty animistyczne. W czasach, gdy w Japonii zaczął się szerzyć buddyzm, dla odróżnienia od tej nowej religii, określanej mianem "but-sudo" (droga Buddy), stare wierzenia określono mianem shinto - od chińskiego słowa oznaczającego "drogę bogów". W póĽniejszych czasach obie religie nakładały się.

Głównymi bóstwami wczesnego okresu rozwoju shinto były:

kami - "bóstwo", każda siła zdolna przekształcić rzeczywistość Amaterasu - bogini słońca, zrodzona z oka Izanagi, babka Ninigi i przodkini Jinmu Susanoo - bóg oceanu i wichrów Inari - bóstwo plonów, którego posłańcami są lisy

Z czasem kult przodków i natury zaczął sie przekształcać w kult cesarza, uważanego za potomka Amaterasu (poprzez jej praprawnuka Jinmu). W VII wieku szhinto zastąpiła doktryna religijna określana mianem ryobu-shinto, głęboko przesiąknięta buddyzmem. Shinto, w swej bardziej pierwotnej postaci zaczęło się odradzać w XVIII wieku, w XIX - po upadku ostatniego szoguna zostało uznane za religię państwową i przyjęło nazwę kokka-shinto. 



www.paranormalium.pl

Offline

 

#13 2007-11-05 14:23:46

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia koreańska


Amenohiboko - córka słońca.

Arashito - córka słońca.

Czhojong - syn smoka, władcy Morza Wschodniego.

Chilsong - bóstwo siedmiu gwiazd z gwiazdozbioru Wielkiej NiedĽwiedzicy. Kobiety modlą się do niego o łaskę macierzyństwa.

Dzisin - duchy ziemi.

Dzudzak - czerwony feniks strzegący południa.

Habek - władca wód śródlądowych.

Halmang - olbrzymka, która uformowała wyspę Dzedzu.

Hananim, Hanynim - był najwyższym bóstwem koreańskim, władcą nieba. Znane jako bóstwo niewidzialne i niepoznawalne, manifestujące swą obecność na przykład blaskiem błyskawic, a także odgłosem gromu. W większości domów i świątyń oddawano mu cześć modląc się ze złożonymi dłońmi przed naczyniem ze Ľródlaną wodą. Hanynim miał za zadanie kontrolować wszystkie uczynki człowieka, nagradzać za dobre, a karać za te złe, to znaczy za takie, które naruszały przyjęte normy współżycia w danym społeczeństwie.

Hemosu - pierwszy władca północnego Pujo, syn cesarza niebiańskiego, pochodził ze związku Hemosu z Habeką.

Horangi - krwiożerczy tygrys, władca gór.

Hwanin - cesarz niebiański.

Hwanung - syn Hwanina zesłany na ziemię koreańską, ojciec Tanguna.

Insam - korzeń życia (żeńszeń), panaceum na wszelkie choroby.

Jong - smok, władca mórz i oceanów.

Kirin - jednorożec, mityczne zwierzę, symbol doskonałości i szczęścia.

Kwanum - mitologiczny człowiek przybyły z gwiazd w r. 2300 p.n.e.

Kwisin - nazwa wędrujących duchów i demonów.

Mama - demon czarnej ospy.

Sansin - bóstwo gór w postaci starca z tygrysem. Modlą się do niego kobiety pragnące mieć syna.

Sonangsin - opiekuńcze bóstwo wioski.

Songdzusin - opiekuńcze bóstwo domu.

Susin - duchy wodne.

Tangun - pierwszy mityczny władca Korei, syn niebianina i niedĽwiedzicy przemienionej w kobietę - praojciec koreańczyków.

Thosin - duchy ziemi.

Torkebi - dokuczliwe diabły, nie wyrządzały ludziom krzywdy, a tylko utrudniały życie.

Toksong - samotny święty, ma przypominać, że prawdy istnienia należy szukać w sobie, a nie w świecie zewnętrznym. 



www.paranormalium.pl

Offline

 

#14 2007-11-05 14:25:02

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia ormiańska


Bogowie

Amanor i Wanatur - bóstwa nowego roku ściśle związane z kultem płodności płodności. Amanor (Nowy Rok), Wanatur (dający schronienie).

Aramazd - najwyższy bóg panteonu, stwórca nieba i ziemi.

Arew - bóg personifikujący słońce.

Baht - bóstwo personifikujące los jednostki.

Karapet - bóstwo patronujące bohaterom-wojownikom, muzykom, śpiewakom, tancerzom i akrobatom.

Mihr - syn Aramazda, bóg słońca i światła.

Sarkis - bóg burzy i wiatru, patron wilków i zakochanych.

Spandaramet - bóg świata podziemnego.

Tir - bóg sztuki, nauki i literatury, nauczyciel mądrości kapłańskiej.

Wahagn - bóg burzy, piorunów i męstwa.

Boginie

Anahit, Anait - bogini płodności i miłości, patronka Ormian.

Asthk - bogini miłości cielesnej, patronka wody, ukochana Wahagna.

Nane - bogini, prawdopodobnie patronka miłości i wojny.

Szamiran - bogini miłości i rozkoszy seksualnej.

Inne postacie i zagadnienia

Ałki - złe demony męskie i żeńskie, niebezpieczne dla kobiet ciężarnych i dzieci.

Aralezy - duchy zrodzone przez sukę, wskrzesały zmarłych liżąc ich rany.

Cawer - duch niemocy.

Cowinar - gniewny kobiecy demon zsyłający wedle upodobania - deszcz lub grad.

Groh - duch śmierci zapisujący przeznaczenie człowieka na jego czole.

Kadże - duchy burzy i wichru.

Lekeon - gigantyczna ryba oplatająca swoim ciałem ziemię i bezskutecznie próbująca schwytać własny ogon.

Lusin - personifikacja księżyca o niepewnej płci.

Mardagayl - człowiek skazany na przeistoczenie się w wilka (zwykle kobieta). 


www.paranormalium.pl

Offline

 

#15 2007-11-05 14:26:38

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia osetyńska


Bogowie

Afsati - wszystko widzący i wszystko słyszący bóg, patronujący dzikim zwierzętom łownym.

Anigol - bóstwo patronujące pszczelarstwu, decydował o urodzaju miodu.

Arthuron - bóstwo ognia, zsyłające choroby skórne.

Atynag - bóstwo rolnicze, patronujące wzrostowi traw i skuteczności prac polowych.

Barastyr - władca świata pozagrobowego i sędzia zmarłych.

Donbettyr - pan wód i podwodnego królestwa, patron rybaków.

Dzuar - skrzydlate bóstwo opiekujące się człowiekiem, rodziną, rodem i miejscowością.

Falwara - szczodry bóg bydła.

Galagon - bóstwo władające wiatrami i patronujące płodności.

Hucau, Hycau - najwyższy, niewidzialny bóg, stwórca świata.

Hur - bóg personifikujący słońce.

Nogbon - bóstwo, pan Nowego Roku.

Rekom - bóg płodności.

Tarandeżloz - bóg patronujący obfitości dóbr.

Tutyr - bóg, potężny patron wilków.

Uacilla - bóg gromowładny, patron płodności i zbóż, które chronił przed gradem i nadmierną wilgocią.

Inne postacie i zagadnienia

Acamaz - posiadał czarodziejski flet, którego melodia sprawiała, że tajały lody, zieleniły się pola i łąki, rozkwitały kwiaty.

Aminon, Amynon - strażnik żelaznej bramy królestwa zmarłych.

Amonga - cudowne, czworościenne naczynie, zawsze pełne napitku.

Artawyz - zły duch stworzony przez Hucau.

Dzanat - raj, centralne, otoczone murem ze złotych kamieni miejsce w świecie pozagrobowym.

Eltagan - olbrzym o głowie pokrytej złotą skórą.

Gumiry - siedmiogłowi olbrzymi, mocarni mieszkańcy jaskiń i niedostępnych twierdz.

Hamyc - lekkomyślny heros o stalowych wąsach, posiadał cudowny ząb, który dawał mu pełną władzę nad każdą kobietą.

Kandzargas - gigantyczny siedmiogłowy wajug, właściciel licznych magicznych przedmiotów.

Kardalagon - niebiański kowal, patron kowali i kowalstwa.

Safa - niebiański duch patronujący ognisku domowemu.

Saniba - duch płodności. 


www.paranormalium.pl

Offline

 

#16 2007-11-05 14:28:10

Deszcz

Agat

Zarejestrowany: 2007-03-28
Posty: 97

Re: Mitologie z całego świata.

Mitologia perska


Bogowie

Abudad - bóg o postaci drzewa.

Abraxas - w mitologii irańskiej bóstwo identyfikowane z Mitra, pośredniczy miedzy Arymanem a Ormuzdem; według gnostyków Istota Najwyższa rządząca 365 duchami albo emanacjami przynależnymi poszczególnym dniom roku; Bóstwo przedstawiane jako istota fantastyczna półczłowiek - pól zwierze; Słowo kabalistyczne ryte na metalach i kamieniach szlachetnych noszonych jako talizmany.

Ahura-Mazda, Armazd, Ormuzd - "Mądry Pan"; najwyższe bóstwo Persów, reprezentujący niebo, "Pan Wszechwiedzący". Bóg dobrych zaklęć, jasności, dobra, opiekun wojowników i stwórca świata. Stanowił wcielenie mądrości, prawdy, wiedzy, płodności i dobroci. Jego przeciwnikiem (przez niego samego stworzonym) był Angra Mainju (Aryman), bóg ciemności i bezpłodności. Życie przedstawiano jako walkę między nimi. W VII lub w VI wieku p.n.e. prorok Zoroaster, założyciel zoroastrianizmu, głosił, że jedynie Ahura Mazda jest godny absolutnej czci. Ahura Mazda był zasadniczym elementem dobroczynnej przyrody, stworzycielem nieba i ziemi, Ľródłem prawa i moralności oraz najwyższym sędzią wszechświata. Do jego potomków zalicza się Gajomart, praojciec ludzi.

Arsztat - bóstwo personifikujące szczerość i uczciwość w myślach, słowach i uczynkach.

Aryman, Ariman, Ahraman, Dahak, Ahriman - ze staroirańskiego Angra Mainju - "Zły Duch", "Duch Zniszczenia"; perski Książe zła, bóg zła i ciemności, kłamstwa i zniszczenia, złych czarów i czarnej magii; przywódca Zła przebywający w ciemnej, cuchnącej otchłani; pierwowzór chrześcijańskiego Szatana. Według Zaratustry, który był kuszony przez Arymana, ale wyszedł z tej próby zwycięsko, to właśnie Aryman sprowadził śmierć na ziemie, zabijając pierwowzór człowieka i zwierząt. W mazdaizmie (zaratusztrianizmie) było to uosobienie zła, ciemności i kłamstwa, w dualistycznej koncepcji tej religii wróg Spenta Mainju (czyli "Ducha Stworzyciela"), emanacji Ahura Mazdy. Angra Mainju toczy z nim odwieczną walkę której celem jest zniszczenie świata, do pomocy stworzył armię demonów dewów), między innymi- zawiść, zazdrość, nienawiść, chciwość itp., w tym planety - główne Ľródło niepowodzenia i złego losu. W póĽniejszych Ľródłach przeciwnikiem Angra Mainju jest sam Ahura Mazda. Angra Mainju nie ma jednak siły twórczej i na końcu dziejów zmagania dobra ze złem poniesie ostateczną klęskę. W czasach poprzedzających panowanie dynastii Sasanidów Aryman nie był uważany za ducha całkowicie złego. Mazdajscy magowie składali mu ofiary. Aryman dorównuje potęga swemu bliĽniaczemu duchowi, Ahura Mazdzie, ale, zgodnie z przepowiednia Zaratustry, ostatecznie zostanie pokonany przez "wszechwiedzącego pana nieba i ziemi". Manichejczycy twierdzili, że "materia" jest Ľródłem i jestestwem Arymana, wyłoniła się z Królestwa Ciemności wraz z demonami, ogniem, dymem nieprzychylna pogoda i kobietami. Aryman, według manicheizmu, stworzył zarówno Adama, jak i Ewę.

Atar - bóg personifikujący ogień, Uważany za wcielenie Ahura Mazdy, następnie uważany za jego syna.

Baal - bóg burzy i deszczu, syn Dagana.

Bahman - w mitologii perskiej stworzony przez Ormuzda dobry bóg sprawiedliwosci, pokoju i boskiej madrosci.

Bahram - pomocnik Ardibeheszta, walczy ze złymi mocami.

Bel - bóg lata.

Bhaga - ten który dzieli i przyznaje każdemu to co mu się należy.

Dagon- bóstwo agrarne, dawca zboża, wynalazca pługu i uprawy ziemi.

Ea - bóstwo wody, mądrości, magii i medycyny.

Jazaty, Jazatowie - bóstwa niższego rzędu przypominające aniołów, stanowiące najbliższe otoczenie Ahuramazdy.

Jazdan - najwyższe bóstwo światłości i dobra.

Mitra - -"Umowa". Bóg-słońce indoirański, uważany za jednego z jazatów. Opiekun władców i wojowników, opiewany w Rigwedzie, szczególnie czczony w Iranie. Bóg słońca, opiekun władców i wojowników, a także sprawiedliwości. Jako bóg wojny jeĽdził w złotym rydwanie, zaprzężonym w cztery konie, aby zwalczać demony i ich stronników. Był strażnikiem ładu i prawdy. Mity przypisują mu wiele niezwykłych czynów, między innymi ujarzmienie i zabicie prabyka- pierwszego stworzenia na Ziemi. W Persji popularny także za dynastii Sasanidów (III–VII wiek), kiedy religią państwową był zoroastryzm. W pierwszym wieku kult Mitry zaczął szerzyć się w Rzymie. W sztuce rozpowszechnił się temat Mitry zabijającego byka (reliefy kultowe w mitreach).

Rapithwina - bóg lata i ciepła. Rapithwina władał ziemią przez cały rok do nadejścia demona zimy, kiedy to wycofywał się pod ziemię, aby utrzymywać w cieple podziemne wody. Wracał wraz z odejściem zimy i jej demona.

Tisztrja - bóg deszczu. Według jednego z przekazów przybrał postać białego konia, aby stanąć do walki z Apaoszą. Po trzech dniach zmagań Apaosza zwyciężył, a ziemię zaczęła trapić susza. Tisztrja odwołał się do najwyższego boga Ahury Mazdy, z prośbą o pomoc. Ahura Mazda dał mu siłę potrzebną do pokonania Apaoszy, zapewniając tym samym powrót deszczu na ziemię.

Waju - perski i wedyjski bóg powietrza i wiatru.

Boginie

Anahita - "Nieskazitelna"; niepokalana bogini jutrzenki i płodności pochodzenia asyryjskiego i babilońskiego. Czczona jako władczyni wód a także bóstwo księżycowe, odpowiadające greckiej Artemidzie i Selene lub Afrodycie/Venus. Wierzono, że jest Ľródłem kosmicznego morza i wszystkich wód oraz prokreacji ludzi. Jej kult szerzył się głównie w Iranie, Azji Mniejszej, a także w Armenii.

Ara Mater - Matka Ziemi, opiekunka rolników, reprezentuje pracowitość, cierpliwość, pokorę.

Aszti - bogini personifikująca szczęście i sławę.

Din, Dajena - w mitologii perskiej jasna bogini, córka Ormuzda i Spandarmat. Dawczyni tajemnic wieczności za pośrednictwem kultu. Zawdzięczamy jej zmartwychwstanie i nieśmiertelność.

Drwaspa - bogini potężnych.

Parendi - bogini patronująca kobietom, dawczyni obfitości i dóbr.

Inne postacie i zagadnienia

Aeszma - personifikacja nienawiści i grabieżczych najazdów. Główny przeciwnik to Sraosza.

Airjaman - lekarz niebieski, podlega Spandarmat.

Aka Mano - duch zła, ciemności i tępoty.

Akatasz - demon nienawiści i złości.

Akoman - zły duch, arcydew, demon złej myśli; Skłócał ludzi podając im złe myśli i podżegnywał ich do wojny.

Alastor - demon mściciel: karał zbrodniarzy i podstępnie zmuszał ludzi do złych czynów.

Ameszaspenty, Amszaspandowie, Amurtaspontowi, Amesza Spenta - dobre duchy stworzone przez Ormuzda, boga swiatła, do walki ze złymi duchami boga ciemnosci Arymana.

Amurtat, Amartat - opiekun roślin, Amszaspand.

Andar - demon rozpusty, stworzony przez Arymana.

Aniran - pomocnik Szahriwara, dobroczynny duch w szacie z klejnotów.

Apaosz, Dew Apusz, Apaosza - demon suszy. Został pokonany przez Tisztrję, boga deszczu.

Araska, Aresz - demon zawiści stworzony na zgubę ludziom po czasach złotego wieku.

Arasz, Argasz - bohater, symbol poświęcenia za ojczyznę.

Aramajti - opiekunka ziemi i rolników, Amszaspand.

Ardibeheszt, Arta Wahiszta - w mitologii perskiej stworzony przez Ormuzda dobry, nieśmiertelny duch ognia i rzeczy świętych.

Arfasijab - syn Peszenga, brat złotego Gersiweza i dobrego Aghriresa, którego zabił. Bohater i król-czarownik Turanu.

Asmodeusz - ("duch zła") - imię pochodzi od iran. Aeszma dewa (dew Aeszma, aeszma - gniew, szal, dewa - demon, dew). Aeszma (Charsz) jest irańskim demonem nienawiści, przeciwnikiem Sorusza (Sraoszy). Sam Asmodeusz jest bardziej perskim niż żydowskim diabłem. Niemniej został włączony do tradycji żydowskiej, gdzie uważany jest za ducha zła. Zdaniem Forlonga Asmodeusz to "talmudyczny Aszmedaj, demon przejęty z Zend Aszmadewy" i "wściekły diabeł"' według Forlonga to właśnie Asmodeusz upił Noego. W Księdze Tobiasza (3, 8; 3, 17; 8, 3-2) Asmodeusz jest złym duchem, który zakochał się w Sarze, córce Raguela i zabił kolejno jej siedmiu nowo poślubionych mężów. Za poradą anioła Rafaela (Rafala) Tobiasz egzorcyzmuje Asmodeusza dymem z serca i wątroby ryby spalonej na żarzących się węglach i żeni się z Sarą. Demon zaś uciekł "aż do Górnego Egiptu", gdzie został związany przez Rafaela. Według chaldejskiej wersji Księgi Tobiasza asmodi znaczy "król demonów". W demonologii Asmodeusz jest zarządca piekielnych domów gry. Zdaniem demonologa Wierusa, wzywając Asmodeusza, należy zdjąć nakrycie głowy, w przeciwnym razie demon oszuka przywołującego. Barrett przedstawia Asmodeusza jako jedno z "naczyń gniewu Bożego". Asmodeusz jest głównym bohaterem powieści Lesag'a Diabel kulawy. W The Devil's Own Dear Son Cabbela Asmodeusz jest synem pierwszej żony Adama, Lilit, i demona Samaela. Z kolei w Księdze świętej magii Abra-Melina czytamy, że "zdaniem niektórych rabinów Asmodeusz był śmiertelnikiem, owocem kazirodczego związku Tubal-Kaina z jego siostra Naama; zdaniem innych demonem nieczystości". Według jeszcze innej legendy Asmodeusz narodził się ze związku Adama z Lilit. W tradycji żydowskiej Asmodeusz jest teściem demona Bar Szalmona. W tradycjach o Salomonie występuje także pod imionami Saturn, Markolf i Morolf. Jak głosi legenda, Asmodeusz został pojmany przez Salomona i zmuszony do pomocy przy budowie Świątyni. Zdołał jednak oszukać króla, następnie wygnał go z królestwa i sam zasiadł na tronie. "Po długiej żebraczej wędrówce Salomon powrócił i przepędził Asmodeusza". Według Zoharu Asmodeusz przekazał Salomonowi nauki wiedzy czarnoksięskiej. Demon ten jest uważany za wynalazcę wszelkiej rozrywki, muzyki, tańca, sztuki dramatycznej oraz "nowych mód francuskich". W Talmudzie Asmodeusz, król demonów, jest "władcą nad wszystkimi sprawami dotyczącymi liczb parzystych". Zgodnie z tradycją okultystyczną "Asmodeusz należał przed upadkiem do grona serafinów", obecnie jest demonem, który "napełnia mężczyzn żądzą, prowadzącą do wiarołomstwa". Ponadto "obdarza magicznymi pierścieniami; pokazuje, jak stać się niewidzialnym; uczy geometrii, arytmetyki, astronomii i nauki o ruchu. Zna również miejsca ukrycia skarbów". Wezwany ukazuje się jako książę "o trzech głowach: byczej, ludzkiej i baraniej. Ma tez ogon węża, gęsie nogi i zieje ogniem". Dosiada smoka i dzierży w dłoniach chorągiew i włócznię.

Tb 3,8: że była ona wydana za siedmiu mężów, których zabił zły duch Asmodeusz, zanim była razem z nimi, jak to jest właściwe dla żon.

Tb 3,17: I został posłany Rafal, aby uleczyć obydwoje: Tobiasza, aby mu zdjąć bielmo z oczu, tak, aby oczyma swymi znowu oglądał światło Boże, i Sare, córkę Raguela, aby ją dać Tobiaszowi, synowi Tobiasza, za żonę i odpędzić od niej złego ducha Asmodeusza, ponieważ Tobiaszowi przysługuje prawo otrzymać ją w dziedzictwie przed wszystkimi, którzy ją pragną poślubić.

Tb 8, 2-4: Wtedy przypomniał sobie Tobiasz słowa Rafala, wyjął wątrobę i serce ryby z torby, w której je przechowywał, i położył na rozżarzonych węglach do kadzenia. Zapach ryby powstrzymał demona i uciekł on aż do Górnego Egiptu. A Rafal poszedł za nim, związał go tam w oka mgnieniu i unieszkodliwił go.

Aspandarusz - pomocnik Apaosza.

Astowidad - demon choroby i zmęczenia, jego cień przynosi gorączkę.

Asza - uosobienie sprawiedliwości, czystość rytualna.

Aszi - klucznica niebiańskiego skarbca.

Asztat - geniusz regularności niebieskich obrotów, anioł pomagający Mordadowi.

Az - demon pożądliwości i łakomstwa.

Ażi Dahaka - trójgłowy smok, wróg życia.

Bahman - duch inteligencji i rozumu. Beelzebub, Belzebub, Bee(l)zebul - prawdopodobnie zniekształcenie nazwy Baal Zebul - semickie "pan podziemia", związanego z Baalem-Alijanem jako bogiem Ľródeł; był panem piekła i księciem ciemności. Imię bostwa Ekronu. Opiekun filistyńskiego miasta Akkron. W Nowym Testamencie - wódz złych duchów i władca podziemia.

Buszasp - demon, namawia do długiego spania i wylegiwania się nad ranem.

Chordad i Mordad - w mitologii perskiej dobre duchy rządzące światem przyrody ziemskiej i kosmosu. Czuwają przy śmierci ludzi dobrych i wiodą ich ku wiecznemu szczęściu.

Czinwat - most łączący świat żywych ze światem pozagrobowym.

Dewy, Diwy, Daewy - złe duchy, złośliwe demony stworzone przez boga ciemności Arymana do walki z jasnym bogiem Ormuzdem.

Drudza - w mitologii perskiej straszliwa okrutna czarownica, która dąży do zniszczenia świata.

Drudż, Drauga, Ażi Dahaka - żeński demon personifikujący fałsz.

Farwardin - w mitologii perskiej stworzony przez Ormuzda dobry duch, przełożony duchów ludzi zmarłych, sprawiedliwych oraz jeszcze nie narodzonych.

Gandarw, Gandarwa - olbrzymi potwór, któremu morze sięgało do kolan, pożeracz ludzi.

Garonmana - siedziba bogów znajdująca się na słońcu lub na szczycie góry Hukarja.

Giw - wielki bohater zwany Nieustraszonym.

Gudarz - wielki bohater, uprawniony do noszenia złotego obuwia, ojciec Giwa.

Haoma - boski napój.

Hara - święte pasmo górskie, pierwszy stworzony element świata.

Homaj - fantastyczny ptak. Jego siedzibą były szczyty gór, a cień Homaja padający na człowieka oznaczał wyniesienie go na tron.

Huszang - posiadł tajemnicę krzesania ognia, jako pierwszy wytopił żelazo oraz wykonał siekierę i piłę.

Irman - w mitologii perskiej dobry duch, strażnik wszystkich medykamentów.

Jima - pierwszy człowiek i władca w okresie złotego wieku. Małżonką była bliĽniacza siostra Jimak.

Kamak - pożerający ludzi i zwierzęta olbrzymi ptak.

Kangha - cudowne miasto twierdza o siedmiu murach wykonanych z różnych materiałów (złotego, srebra, brązu, stali, żelaza, szkła i ceramiki).

Kara - cudowna, gigantyczna, stworzona u początków świata ryba.

Karsziptar - skrzydlaty pan żywiołu wodnego, władca ptactwa.

Mitocht - w mitologii perskiej stworzony przez Arymana zły duch, demon fałszu i oszustwa.

Nakahed - stworzony przez Arymana demon cierpienia i smutku.

Nasu - demon śmierci w postaci trupożernej muchy, wywoływał trąd.

Peri - czarodziejka, obdarzona skrzydłami. Strzegła ludzi przed szkodliwymi wpływami obcych duchów (dżinów).

Rachsz - bułano-jabłkowy ogier Rustama.

Rustam - syn Zala i Rudabe, heroiczny bohater.

Sawar - w mitologii perskiej stworzony przez Arymana zły duch, demon pijaństwa, złych uczynków, nieposłuszeństwa.
Przełożony pomniejszych demonów.

Simurg - w mitologii irańskiej ptak-złodziej, który ukradł haome, święte ziele (o właściwościach narkotycznych) i ofiarował ją ludziom. Także mityczny ptak zoroastryzmu. GnieĽdzi się na drzewie rodzącym wszystkie nasiona świata.

Sorusz - w mitologii perskiej dobry duch, postrach demonów i czarowników. Wspomagają go koguty i strózujące psy.

Sraosza - syn Ahuramazdy, archanioł, personifikacja posłuszeństwa, oddania, pobożności i pokory. Posłaniec ojca i święty ptak. Przyczyni się przy końcu świata do pokonania arcyszatana Aeszmy należącego do Arymana.

Szahriwar - stworzony przez Ormuzda dobry duch, demon metali.

Tairew - stworzony przez Arymana demon trucizny. 


www.paranormalium.pl

Offline

 
Statystyki (REJESTRACJA WYŁĄCZONA)
Analiza oglądalności witryny
Wymiana
WwW.CrashFans.Pun.PL - Polskie Centrum Crashday
Pozycjonowanie
katalog stron Free PageRank Checker
Links
| Andrzej Struski | Webtree.pl | katalogSEO.net | Stop himawanti | Prawdziwy himawanti | Niesamowite | VPS Hosting Reviews |
Creative Commons License
Teksty i artykuły są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska Nie wolno Ci kopiować i rozpowszechniać tekstów, zdjęć oraz artykułów znajdujących się na forum bez pisemnej zgody autorów.
Page copy protected against web site content infringement by Copyscape
Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 1024 x 768

Free Domain Name
Register a free domain name with .co.nr extension (such as www.YourName.co.nr) that comes with free URL redirection, URL cloaking and path forwarding, meta-tags, FavIcon and Google Webmaster tools support, kill-frame feature, NO forced ADS at all, and more.

Stopka forum

RSS
Powered by PunBB 1.2.23
© Copyright 2002–2008 PunBB
Polityka cookies - Wersja Lo-Fi


Darmowe Forum | Ciekawe Fora | Darmowe Fora
Alberghi Taiwan Alloggio Napier Hotellit Saksa weekend spa ciechocinek